Вы здесь

Бастауыш мектепте А.С. Макаренко тағылымдарын пайдалану әдістемесі

26 апреля 2013 | 12908

Жоспар

  1. Кiрiспе
  2. А.С. Макаренко адамды тәрбиелеудегi ұжымның рөлi туралы
  3. А.С. Макаренко жанұялық қатынастың тәрбиедегi орыны хақында
  4. Қорытынды
  5. Әдебиеттер

Кіріспе

Педагогика негiзiн салушылардың бiрi А.С. Макаренко 1888 жылы 13 мартта Харьков губерниясына жақын жерге орналасқан Беловолье атты ғалада темiр жол жұмысшысының жанұясында дүниеге келген.

Қалалық училищенi, онан кейiн, А.С. Макаренко оқушылар даярлайтын қысқа курсты тамамдап, Крюковадағы екi класты темiр жол училищесiне оғытушы болып тағайындалқан. А.С. Макаренконың педагогикалық қызметi 1905 жылы Бңкiл Россиялық бiрiншi орыс революциясының дңмпуiн дңр сiлкiндiрген кезеннен бастау алып, оның өмiрге деген көзғарасы революцияшыл пролетариаттың идеялары негiзiнде ғалыптасқан болатын. Қажырлы, қайтпас, әжет жас педагог училище оқушыларының ата - аналарынан арнайы комитет құрып бұл ата - ана комитетiнiң күшін мектеп басшыларының көзғарастарын өзгертуде шебер пайдалана бiлдi. Бұл кезде жас оғытушы бар болқаны он жетi жаста қана болатын, бiрақ туасынан зерек, ол өзiнiң алғашғы ұстаздық қадамынан бастап - ақ өз шәкiрттерiне етене жақын болып, оларды өзiнiң ғарулас дәрежесiне дейiн көтерiп болашақ жаңашыл педагогикаға тән қасиеттердi байқатқан едi.

Темiр жол училишесiнде оғытушылық қызметтi зиялы атғаруменен қатар Макаренко өз бетiмен бiлiм дәрежесiн көтерудi де бiр сәт жадынан шығарқан емес, әсiресе революцияшыл - демократиялық мазмұндағы әдеби шығармаларды оның iшiнде Горький шығармаларын берiле оғықан. Ол өзiнiң естелiктерiнде: “Максим Горький мен үшін жазушы қана емес, сол сияғты өмiрлiк ұстазым да болды” - дейдi.
Өз бiлiмiнiң ұстаздық дәрежеге дейiн көтерiлуге жеткiлiксiздiгiн көркемдiкпен сезiнген педагог 1914 - 1917 жылдар арасында Полтаваның Оғытушылар институтында оғып, оны алтын медальмен бiтiре шығады. 1920 жылдан бастап арнайы тапсырмасымен Полтавадан алты километр жерде заң бұзышылар мен жетiм балаларға арнап арнайы коллония ұйымдастырып, осы коллонияны А.С. Макаренко сегiз жыл бойы үздiксiз нәтижелi басқарады. Бұл жылдар ол үшін нағыз лабороторияға, айналып, мұнда адамды жаңа жағдайда тәрбиелудiң, жаңа педагогиканың теориясы практикада қатан сыннан сүрiнбей әткен нағыз күреске толы ер жету кезеңдi болды.
Кейiнiрек М. Горький есiмi бiрiлген бұл тәрбие мекемесiнде А.С. Макаренко бүкiл тәрбие процесiн және тәрбие беру қоғамдық пайдалы еңбекпен байланыстыра жүргiзiп, оқуды өмiрмен байланыстырудың ең тиiмдi әдiстемесi негiзi ғаланды. өзiнiң тәрбие жүйесiн құру жоландағы күресiн сол коллониясының әрғилы сан алуан өмiрiн паш ететiн терең мағыналы алғашғы әсем әдеби - педагогикалық шығармасы “ұстаздық дастан” тәрбие әлемiне осылай келдi.

А.С. Макаренко өзiнiң педагогикалық теориясын нақты педагогикалық процесте сынау мақсатымен Харьков ғаласы жанынан Ф.Э. Дзержинский атындағы еңбек коммунасын ұйымдастырып, оқан 1928 - 1935 жылдар аралыңғында педагогикалық басшылық жасайды. Тәрбие жұмысы оқуды әнiмдi еңбекпен байланыстыруға негiзделiнiп тәрбиеленушiлер еңбегi бастапғы мастерскойларда және әндiрiстiк цехтарда содан кейiн техникамен жабдықталынқан шағын заводтарда ұйымдастырылу дәрежесiне дейiн жеткен әндiрiс мекемесiнде айналды.

Балалар коммунасының өмiрiн баяндайтын жаңа педагогикалық шығарма “Мұнара ңстiндегi тулар” - деген атпен дүниеге келiп мұғалiмдер мен ұстаздарының нағыз құралына айналды. А.С. Макаренконың тiкелей өзi құрап өзi басқарқан бұл оқу - тәрбие орнына ңш мыңға жуық бұрынғы панасыздар мен заң бұзушылар нағыз зиялы совет азаматтары болып қайта тәрбиелендi, олар өздерiнiң сенiмдерi және қоғамға сiңiрген еңбектерiнiң нәтижесiне ғарақанда өз отанына шын берiлген, отан алдындағы борышын тңсiне бiлетiн жiгерлi табанды, тәртiптi, интернационалист, әр түрлi мамандық иесi еңбек сұйгiш адамдар болып ғалыптасты.
А.М. Горький таланты жаңашыл педагог ұстаздың бұл адам қоғамы алдындағы зор еңбегiн бағалай келiп, А.С. Макаренкоға жолдақан хатында былай деп тебiрене жазды: “Маңызы орасан зор және мейлiнше ойдағыдай болып шыққан Сiздiң педагогикалық эксперименттерiңiздiң менiңше халықаралық маңызы бар”.
Ұлы жазушысының бұл өте жоғары бағасы болашақты алдын - ала болжақан көрегендiлiгiнiң куәсi 1988 жылы 6 - 8 мартта Москва ғаласында Юнесконың шешiмiмен оның туқанына 100 толуына байланысты халықаралық педагогикалық симфозум демекпiз.

А.С. Макаренко өз өмiрiнiң соңғы жылдарында әдебиет және қоғамдық - педагогикалық жұмыстармен айналасады, әсiресе оны кейiнгi уағыттағы ерекше толқантқан семьядағы бала тәрбиесi мәселелерi болды. Оның “Ата - аналар үшін кiтап”, “Балаларды тәрбиелеу туралы лекциялар” деген шығармаларында Макаренко шығармаларындағы баланы тәрбиелеудегi ата - ана борышын қоғамдық борышпен тықыз байланыста ғарап, тәрбие процесiн, қоғамдық әлеуметтiк құбылыс дәрежесiне дейiн көтерген ғайраткер.
Антон Семеновичтiң қоғамдық педагогикалық және балаларға тәрбие беру саласындағы сiңiрген еңбектерi үшін Еңбек Қызыл Ту орденмен наградталды.
А.С. Макаренконың iлiмi тек елiмiзде қана емес дүние жүзiнде де зор беделге ие болқан әлмес мұра. Германия Федеративтiк Республикасының Марубрг ғаласында да оның педагогикалық мұрасын зерттеудiң лабораториясы жұмыс iстейдi.
А.С. Макаренконың педагогикалық бай тәрбиесiн ғазағ педагогика ғауымынын назарынан тыс ғалқан жоқ, оның шығармалары ғазағ тiлiне әлденеше аударылып, көп тиражбен жарығ көрдi. Республикада да оның педагогикалық шығармаларына арналқан арнайы методикалық практикалық конферециялар, семинарлар үздiксiз әткiзiлiп тұрады. Макаренконың педагогикалық жүйесiн негiзге ала отырып жұмыс iстейтiн арнайы тәрбие мекемелерi де бар.

А.С. Макаренко жүйесiменен педагогикалық процестердi ұйымдастыратын мектептердiң оқу - тәрбие жұмыстарына тән негiзгi ерекшелiктер: бiрiншiден: - бiрде - бiр бала тәрбиешiнiң назарынан тыс ғалмау принципi. А.С. Макаренко қабiлеттерi мен мiнез - ғұлықтары мейлiнше әр түрлi балаларды тәрбиелеу мен оларға жеке тұрғыдан келу туралы былай деп ескерттi: “Мен өз жұмысым да өзiне айрығша кәңiл аударатындар емес, менең жасырынатындардың неқұрлым ғауiптi элемент болып табылатынын көрдiм. Бұл ойға мен неге келдiм? - деп ” жалғастрады педагогикалық ойын ұстаз, әйткенi, 15 рет өз өмiрiнде тңлектерiмдi ұшырдым, соларды ғадағалай отырып мен өзiмнiң өте ғауiптi және жаман деп санақандарымның көпшiлiгi өмiрде белсендiлiкпен, советтiк дәуiрге лайығты алға бақаналардың арасынан көрдiм, олар кейде қателеседi, бiрағ жалпы алқанда тәрбие жұмысының жемiсi ретiнде менi қанағаттандырады. Ал кезiнде менен тықылқандар немесе ұжымда елеусiз болып жүргендер өмiрде кейде нағыз мешандар сияғты тiрлiк кешедi… Ал, кей жағдайларда мен тiптi бiрте - бiрте түпкiлiктi iрiп - шiрудi де байғадым… .

Екiншiден - оқушыларға үлкен талап қойып, оның жеке басын құрметтеу принципi - бұл А.С. Макаренко пiкiрiнше “адамға барынша үлкен талаптар қою керек, бiрағ сонымен бiрге оны барынша құрметтеу керек”. Бұл оқушылардың өз борышына деген адалдығын ерте бастан - ағ ғалыптастыру мен өз тағдырына деген жауапкершiлiктi арттыру. Макаренконың сөзi мен айтқанда: “Жаупкершiлiк сезiмiнiң ежелден кiсi ғинайтын, iш - бауырыңды соратын бiр жақымсыз ауыр түрi болады. Ол өз затында ақылға жараспайтын нәрсе көрiнген уағ - тұйектiн бәрiне де талғамастан ғадала ғалады. Болар - болмас жарғыншағ табылқан жер болса соқан тұмсығын тықып, iшiне кiрiп, ғалтырап, дiрiлдеп отырып алғысы келедi”. үшiншiден - тәрбиедегi ынтымақтастық принципiне адалдық. Бұл ұлы педагог ғалымның пiкiрi бойынша Ұлы Отанымыздың лайығты азаматтарын тәрбелеуге деген гуманизм. Яғни, эстетикалық таным дүниесiн байыту, ғабiлетi мен дарындылық қасиетiнiң барлық көздерiн ашу, әлеуметтiк және творчестволық белсiндiлiгiн арттыру, сәйтiп жан - жақты жарасымды адамдарды, коммунизм адамын тәрбиелеудi алдына мақсат етiп қоюды және оны ойдағыдай шешудi ұйымдастыру.

Төлем түрлері

Жұмыстың құны: 3000 теңге
Kaspi Gold:
  1. Номер карты: 5169 4931 1873 7181
  2. Тел: +7 707 912 14 62
  3. ФИО: Мадина Кайратбеккызы
  4. Төлегеннен кейін, Мына форма арықылы хабарласыңыз:
Қысқаша шолу
Пән: Педагогика
Көлемі: 48 бет
Жұмыстың түрі: Дипломдық жұмыс

Танысу