... ... ... МЕНШІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҚ САЛУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ.
1.1. Салық ұғымының экономикалық
... ... ... мен қызметтері
Адам тарихында бірде бір мемлекет салықсыз өмір сүре
... ... ... Салықтар, оларды ертеде «подати» деп атаған, әскери өніммен және
... ... ... ең ежелгі тәсілдері болып келеді деп белгілеуге болады.
Вашингтондағы АҚШ-тың
... ... ... Құрама Штаттары) салық мекемелерінің ғимаратының бірінің сыртындағы жазу еске
... ... ... «Салықтар - өркениетті қоғамның бағасы». Американдықтар да біз сияқты
... ... ... төлеуді жақсы көрмейді. әрбіреуі өздігімен: «Өркениетті қоғамның бағасын басқа
... ... ... төлесін. Халық көп және егер мен төлемесем не мемлекетте
... ... ... өркениетте әсіресе құлдырамайды» деп санайды.[2, 45б]
Сондықтан да мемлекет әрбіреуіміз
... ... ... төлеуден салықты алуды көп мүдделілі болғандықтан, қатал салықтық міндеттерді
... ... ... мәжбүр және олардың атқарылмауы аз дегенде мемлекеттік мәжбүрлердің қатал
... ... ... әрі кетсе тумаған салық төлеушіні қылмыстық іске тартуға дейін
... ... ... Бенжамин Франклин америкалық мемлекеттендірудің «негіздеуші – аталарының» бір афоризімінде:
... ... ... екі нәрсе сөзсіз: өлім мен салықтар» деп айтылған.
... ... ... барлығын да тиымсыздандырады. Және олар туралы көп айтылды.
Салықтық төлемдер
... ... ... терең ену үшін салық салудың негізгі принциптерін белгілеп алу
... ... ... Сапа, экономикалық тұрғыдан салық салу жүйесінің қайсы болса да
... ... ... Олар Адам Смитпен төрттік жағдай (ереже) формасында қалыптастырылып, кейін
... ... ... принциптерге айналып олармен кейінгі авторлар да келіскен. Олар келесіге
... ... ... тіреледі.
1. Мемлекет адамдары үкіметтің шығындарын жабуға мүмкіндігінше қатысуы керек, яғни
... ... ... қорғанысы астында пайдаланып жатқан табысына сай. Бұл тәртіпті сақтау
... ... ... оған бағынбау былай айтқанда салық салудың теңдігіне немесе теңсіздігіне
... ... ... келеді.
2. Әрбіреуі мсіндетті түрде төлейтін салық өздігімен емес, нақты белгіленген
... ... ... тиіс. Салықтың мөлшері, уақыты және төлеу әдісі төлеушінің өзіне
... ... ... басқаларға да түсінікті және мәлімді болуы керек.
3. Әрбір салық түрі
... ... ... ыңғайлы түрде және уақытында алынуы керек.
4. Әрбір салық түрі
Адам Смит
... ... ... салық саясатының «аксиомаларына» айналған олардың өздерінде болатындардан басқасы
... ... ... және белгілі болғандығының арқасында ешқандай басқа да түсініктер керек
... ... ... Жаңа уақыт кезеңіне сәйкес бүгінгі таңда бұл принциптер кеңейтілген
... ... ... торлықтырылған. Салық салудың қазіргі таңдағы принциптері манадай:
1. Салық ставкасының мөлшері
... ... ... төлеушінің мүмкіншіліктерін есепке ала отырып белгіленуі керек, яғни табыс
... ... ... сәйкес. Табыстан алынатын салық прогресивті болуы тиіс.
2. Табысқа салық салу
... ... ... сипатта болуы үшін барлық күш салынуы қажет. Табыстың немесе
... ... ... бірнеше салық салынуы мүмкін емес.
3. Салық төлеудің міндеттілігі. Салық жүйесі
... ... ... төлеушінің оны төлеудің бас тартуына мүмкіншілікіті қалдырмауы керек.
4. Салық төлеудің
... ... ... мен процедурасы салық төлеушілерге жайлы түсінікті және ыңғайлы болу
... ... ... және де салық жинайтын мекемелерге экономды болуы тиіс.
5. Салық жүйесі
... ... ... жатқан қоғамдық-саяси мұқтаждықтарға жеңіл бейімделуі және икемді болуы керек.
6. Салық
... ... ... жалпы ішкі өнімді қайта бөлуді қамтамасыз ету керек және
... ... ... саясаттың тиімді құралы болуы тиіс.
Салықтың мәселелері өте қиын және
... ... ... болып келеді, және салық төлемінің заңдық құқығы мен мүддесін
... ... ... әлеуметтік қорғауды қамтамасыз ететін салық жүйесіне енгізілген идеалдылықты бүгінгі
... ... ... айтуға әлі ерте.
Жалпы берілген аймақта өткізіліп жатқан қайта құру
... ... ... мен алымдар жүйесінің «бұтақтану» сипаттамасын алып жүр, бірақ оларды
... ... ... өмірге мемлекетпен жақындатуды қолданып отыруды айтып өткен жөн.
24 сәуір
... ... ... жылы №2235 шыққан «Салық және бюджетке түсетін басқа да
... ... ... түсімдер туралы» заңдық күші бар Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы
... ... ... бері үлкен көлемде толықтырулар мен түзетулер енгізілген.
Жаңа салық кодексіне
... ... ... салық және бюджетке түсетін міндетті төлемдер құрылымын, сонымен қатар
... ... ... қайта қарастырулармен байланысты өзгертулер мен толықтыруларды енгізуді жылына
... ... ... рет келесі жылдың қаңтарынан бастап шектеуді ұсынады. әрине, мұндай
... ... ... салық заңдылығының бірқалыптылығын және нақтылығын қамтамасыз етеді. Одан да
... ... ... салық салудың мүделігінде «Трансферттік баға», «Салық құпия институты» және
... ... ... Салық есебінде оларды қолдану ерекшеліктерінің түсінікті жазылуы және операцияның
... ... ... түрлерінің, мәліметтер көздерінің, жақтардың өзара қызметтері мен өзара тәуелділігі
... ... ... түрде түсініктер енгізілген.[3. 12б]
«Салық» дегеніміз не екен? Салық –
... ... ... мемлекеттік заңдылықтар негізінде мемлекетпен өткізілетін заңды және жеке тұлғалардан
... ... ... түсімдер мен алымдар.[4,112б.] Қазақстан ғалымы Е.В.Похоров өте бір қызық
... ... ... ұсынды. Оның ойынша «салық» - бұл жоғары мемлекеттік билік
... ... ... (парламентпен) заңдар арқылы біржақты белгіленетін міндетті, төлеусіз және қайтарымсыз
... ... ... төлемдер, олар әрдайым өкілеттік органдармен заңды және жеке тұлғалардан
... ... ... алынады, мемлекеттік бюджетке (республикалық және жергілікті) есептелу жолымен мемлекеттің
... ... ... (мемлекеттік меншікке) енеді және мемлекеттік мәжбүрлеу күшімен қамтамасыз етіледі.
... ... ... анықтама әдебиетте ұсынылған барлығынан жақсыларының бірі болып табылады және
... ... ... бойынша дұрыс көзқарас ұсынады.
Салық заңды және жеке тұлғалардың міндетті
... ... ... мемлекеттің қаржы ресурсын қалыптастыруға қатысуы тиісті. Сонымен бірге, қайта
... ... ... инструменті болып, салықтар болу жүйесіндегі болатын шығындарды санау немесе
... ... ... қызмет нышанында дамуда ұстауға негізделген.
Салық – ол мемлекеттік органдар
... ... ... қамтамасыз ету мақсатында заңды және жеке тұлғалардан алынатын мемлекетпен
... ... ... міндетті төлем.
Салықтың экономикалық белгісін қарастырайық.
1. – Салық бұл материалдық төлем,
... ... ... салық төлеу әрдайым салық төлеушінің мүлігін (әрине, ақша құралдарын)
... ... ... пайдасына шеттету.
2. – Салық бұл ақшаны қайтарымсыз өндіріп алу (төлету).
... ... ... төлеу кезінде құнның біржақты қозғалысы бар: салық төлеушіден мемлекетке
... ... ... солай ғана.
3. – Салық салық салу объектісінің мәнімен сипатталады.
4. – Салық
... ... ... жеке анықталған сипаттамада болады, яғни әрдайым нақты заңды немесе
... ... ... тұлға түрінде төлеу субъектісі болады. өзінің субъектісіз (яғни төлеуші)
... ... ... бола алмайды, бірақ оның болмауы мұндай жағдайда ешкімнен ақша
... ... ... алмайды.
5. – Салық үшін анықталған төлем көлемі сипатты. Қазіргі таңдағы
... ... ... салықты төлетуде «қанша алғысы келсе, сонша алып қою» принципі
... ... ... қызмет істей алмайды. Салықты белгілейтін нормативтік актілерде әрдайым сол
... ... ... басқа тәсілмен салық көлемі анықталады (табыстан пайыз түрінде, нақты
... ... ... сома және басқа да түрде). Салықтың анықталған көлемінің бар
... ... ... салықтық міндеттеме мазмұнын қалыптастырады, салық төлеуші мемлекетке қанша салық
... ... ... керек екенін біледі.
Өзінің спецификалық белгісі күшінде салық мемлекеттің табысын
... ... ... басқа төлемдерден ерекшеленеді.
Қазақстан Республикасында нақты Кодекспен белгіленген салық және
... ... ... түсетін міндетті төлемдер қызмет жасайды.
Қазақстан Республикасының Конституциясында салықтар мен
... ... ... «алымдар» сияқты басқа да түрлерді еске алады.
Екіншіден, салықтың белгісі
... ... ... және баламысз болып келеді; алым қатысты баламалы төлем болып
... ... ... – алымды төлеп субъект мемлекетпен бір құқық немесе рұқсат
... ... ... салықты төлеу себебі бойынша мемлекетпен қарым-қатынасқа түскен тұлғалар төлеу
... ... ... мәжбүрлеу сипаттамасын алып жүреді: алымдарды төлеу себебі бойынша тұлғалардың
... ... ... қарым-қатынасқа түсуі оған ерікті сипатта болады, өйткені алымды төлеу
... ... ... мемлекетке жолығудың өзі ерікті болады.
Қазақстан Республикасының Конституциясының 35 бабында
... ... ... «басқа да міндетті төлемдерге» «баж» да жатады.
Мемлекеттік баж –
... ... ... міндетті төлем, заңды мағынасы бар әрекеттер үшін алынатын немесе
... ... ... оған мемлекеттік органдармен және мамандық тұлғалармен құжаттарды беру үшін
... ... ... 13б.]
Салық өлшемі болып төлеушінің төлеу қабілеті есептеледі. Баж –
... ... ... міндетті төлемдердің ең ежелгі түрі. Бұл оларды төлеудің төлеушіге
... ... ... немесе бажды төлеуден бас тартуға өте қиын (мысалы, жол
... ... ... немесе оны төлеуге өзі мүдделі, өйткені белгілі-бір мемлекеттік жағдайды
... ... ... Сонымен баж салыққа қарағанда қатысты баламалы сипаттта болады, ол
... ... ... алымдармен жақындастырылады.
Ұсынылған түрлі салықтарды сипаттай келе тура және жанама
... ... ... бөлінетіндерге тоқталып кетейік.
Тура салықтар мүлік табысына тікелей белгіленеді. Олар
... ... ... кезегінде нақты және жеке болып бөлінеді.
Нақты – салық төлеушінің
... ... ... түрі есептелмейді және салық салу объектісінің дерек табысына, мүліктің
... ... ... және субъектті жайына байланысты.
Нақты салықтар – бұл мүлікке деген
... ... ... Немесе салық төлеушінің өзі емес тура оның табысы немесе
... ... ... салынады, яғни мүлікті сату, сатып алу немесе иемдену. Бұл
... ... ... ерекешелігі, ол салық төлеушінің қаржы жағдайын есепке алмады.
Жеке –
... ... ... салу объектісі болып мүлік болмайды, ол салық салу төлеушінің
... ... ... табыс немесе пайдасының бір бөлігі болатын салықтар түрі (халықтан
... ... ... салық, мүлік салығы және басқалары).
Жеке салықтар тек қана халық
... ... ... салынады, олар салық төлеушінің төлеу қабілетін есепке алуы тиіс.
... ... ... болып салықтардың классикалық түрлерінің бірі болып табыс салығы болуы
... ... ... Табыс салығын,а арналған Қазақстан Республикасының бірінші заңы 1991 жылы
... ... ... 24 күні шықты. Ол «Қазақ ССР Заңына енгізілген өзгертулер
... ... ... «Қазақ ССР азаматтарынан, шетел азаматтарынан және азаматтығы жоқ тұлғалардан
... ... ... салығы туралы».
Жеке және нақты салықтар арасындағы айырмашылық салық жүйесінде
... ... ... ауыртпашылығын бөлудің теңдігі мен әділдігі көзқарасынан анықталатын мағына. Осы
... ... ... бойынша нақты салықтар салық төлеушілердің жеке жағдайын есепке ала
... ... ... жақсы әзірленген жеке салықтарға шегінімді. Сондықтан жеке салықтарды кең
... ... ... бағытталуы дұрыстау болар.
Салық төлеуші салық көзінен төлейді – материалды
... ... ... адам салық төленеді (еңбек немесе кәсіпкерлік қор). Салықты төлеудің
... ... ... тәсілі бар: табыстан және капиталдан. Экономика көзқарасынан олардың қайсысын
... ... ... мақсатты екенін айтуға болмайды, өйткені әрбір жеке жағдайды барлық
... ... ... қаржылық және әлеуметтік-саяси жағдайлардың жиынтықтар негізінде шешу керек. Салық
... ... ... салық бірлігі түсінігі бар – бұл салықты есептеу негізіне
... ... ... салық объектісінің бөлігі. Мысалы, табыс салығында салық бірлігі –
... ... ... рубль немесе марка: жер бойынша – 1 гектар, 1
... ... ... участке; акцизде – 1 шөлмек, 1 қорап шылым.
1.2. Меншікке
... ... ... салық және оның түрлері.
Бұл бөлімде меншікке сальшатын салықгар, яғни
... ... ... салығы, көлік құралдары салығы және мүлік салықтарының экономикалық мазмүнына
... ... ... Аталған салық түрлері жергілікті бюджетке түсетіндіктен жергілікті салықтар ретінде
... ... ... қарастырылады.
А) Жер салығы
... ... ... Жер — белгілі бір өлшемдегі пайдалану мүмкіндігі орасан
... ... ... табиғи байлық. Адамзат жерді пайдалану арқылы өзінің қажеттіліктерін қанағаттандырып
... ... ... Қазақстан Республикасының кең байтақ жері бар.
Жер салығы 1992 жылы
... ... ... салығын енгізу мынадай мақсаттарды көздейді:
• экономикалық әдістермен жерді
... ... ... пайдалану;
• тұлғаларды жерге орналастыру;
• жердің құнарлығын арттыру;
•
... ... ... жерді қорғау жөніндегі шараларды енгізу үшін төлемдер төлеу;
•
... ... ... әлеуметтік-мәдени дамуы үшін бюджет кірістерін қалыптастыру.
Жер ресурстары ауыл шаруашылығы
... ... ... жүйесінде басты орын алады. Жер – ауыл шаруашылығы өндірісінде
... ... ... ауыстырылмайтын құрал болып табылады.
... ... ... Жер шаруашылық құралы ретінде спецификалық ерекшеліктерге ие
... ... ... ол келесідей жағдайларға байланысты болады:
... ... ... Біріншіден, жерге қарағанда басқа барлық шаруашылық
... ... ... –алдағы еңбек нәтижесі, ал жер- табиғат азығы, ал еңбек
... ... ... болып тек қана жердің үстіңгі қабатындағы топырақ саналады.
... ... ... Жерді дұрыс пайдаланса,
... ... ... бүлінбейді, қолдануға жарамай қалмайды, ол керісінше өзінің құнарлылығын жоғарлатады,
... ... ... қалған өндіріс құралдары бүлінеді, моральді және материалды ескіреді, еңбек
... ... ... қолданылады.
... ... ... жер ауыстырылмайды, оны басқа өндіріс құралдарымен ауыстыруға болмайды, жерсіз
... ... ... шаруашылығында өндіріс процессі жүзеге асырылмайды, соның ішінде жер ісінде,
... ... ... бір трактор өзінің тозу шамасына қарай басқасына ауыстырылады, жатканы
... ... ... ауыстыруға болады, ал жерді басқа өндіріс құралымен ауыстыруға болмайды.
... ... ... Үшіншіден, жерді
... ... ... құралы ретінде пайдалану тұрғылықты орнына және оның шекті кеңістігіне
... ... ... ауыл шаруашылық өндірісі дамиды- сол жағдайда, егер оған сәйкес
... ... ... жер болса және басқа еңбек құралдарын өндіріс орнына енгізген
... ... ... Төртіншіден
... ... ... учаскілері бір –бірінен жемістілігінен жер бедерінен, орналасқан орнына байланысты
... ... ... Оның бәрін ауыл шаруашылық өндірісті енгізген және жоспарлаған жағдайда
... ... ... сонымен қатар жердің құнын анықтағанда және жер салығын
... ... ... жалға беру төлемін анықтағанда ескерген дұрыс.
... ... ... Жер салығына қойылатын әр түрлі сұрақтар
... ... ... түрлі рента теориясымен анықталады, себебі жер салығының теориялық негізі
... ... ... жер рентасы саналады. Сондықтан жер салығының мәселелері болып Қазақстан
... ... ... байланысты өмір сүретін, ең басты теориялық өңдеу болып табылады.
... ... ... Белгіленген күші бар салық
... ... ... жер, жеке және заңды тұлғалардың меншігіндегі, оған жыл сайын
... ... ... салынады. Жер салығы жыл сайын қолма-қол белгіленген нақтылы жер
... ... ... болжайды. Топырақтың сапалық зерттеуі жоқ жерде жердің сапасын
... ... ... бағалау қажет. Ауыл шаруашылық жерлері негізгі екі түрге бөлінеді,
... ... ... топырақтың сапасына байланысты 101 топқа бөлінеді. Бұл жалпы екі
... ... ... жерлердің мінездемесіне және олардың екіншісіне қолданылатын салықтың максималды ставкасына
... ... ... бұл жерлерді жыртылатын және жыртылмайтын жерлер деп мінездеуге
... ... ... Сондықтан, жер салығының
... ... ... құрылымы өте қиын болып саналады. Жергілікті басқару органдарының құқықтары
... ... ... ставкасын көтеру немесе төмендетуге басты басқару шешімдерін қолданады. Бұның
... ... ... жер кадастрасының жетіспеушілігін білдіреді. Сонымен қатар, оның бәрі салық
... ... ... жауапкершілігіне қосымша қосылады .
... ... ... Жерді дұрыс пайдалану Қазақстан Республикасының кодексінде белгіленеді.
... ... ... туралы » Заңында. Бұнда жерге меншік туралы жер заңнамасы,
... ... ... құрамы, жер иеленудің және жер пайдаланудың негіздері, жерге арендалық
... ... ... және жер салығын анықтаудың тәртібі, жер пайдаланушылардың құқықтарымен міндеттері
... ... ... Жер учаскілері өз
... ... ... байланысты, өздерінің нақты өкілдіктеріне байланысты, орналасу орнына байланысты, қолдану
... ... ... байланысты айрықшаланады. Бұл айрықшылықтарды баға қалыптастыруды реттеу кезінде есептеу
... ... ... және де мемлекеттік басқару мен салық салуда. Бұл сұрақтардың
... ... ... табу үшін жер кадастрасының келесідей бөліктерін қарастырған жөн:
• жер иеленушілерді
... ... ... тіркеу;
• жердің саны мен сапасын есептеу;
• топырақ бонитировкасы;
• жерді экономикалық бақылау.
Мемлекеттiк жер
... ... ... Қазақстан Республикасы жерiнiң табиғи және шаруашылық жағдайы, жер учаскелерiнiң
... ... ... жерi, нысаналы пайдаланылуы, көлемi мен шекарасы, олардың сапалық сипаттамасы
... ... ... жер пайдаланудың есебi мен жер учаскелерiн бағалау туралы мәлiметтердiң,
... ... ... де қажеттi мәлiметтердiң жүйесi болып табылады.
Мемлекеттiк жер кадастрын жүргiзудi
... ... ... асыратын мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар кадастрлық құжаттамаға енгiзiлетiн
... ... ... дұрыс болуын қамтамасыз етуге мiндеттi.
... ... ... Мемлекеттiк жер кадастрын жүргiзу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Yкiметi
... ... ... Жер иеленушілердің мемлекеттік тіркеу және
... ... ... есептеу жерді иемдену актісі негізінде жүзеге асады немесе заңды
... ... ... жеке тұлғалардың жерді пайдалануына байланысты
Салық салу объектісі – жер.
... ... ... жерді екі түрге бөледі: а) ауыл шаруашылығына арналған, б)
... ... ... шаруашылығына арналмаған, біріншілерге ең төмен өлшемді салық салуды орналастыру
... ... ... салығы бойынша салық ставкалары.
1. Ауыл шаруашылың мақсатындағы жерлерге
... ... ... салық ставкалары.
Ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын жер салығының базалық
... ... ... 1 гектарға есептеліп белгіленеді және топырақтың сапасы бойынша сараланады.
Жазық
... ... ... далалық және қуаң далалық аймақтарының кәдімгі және оңтүстік қара
... ... ... күңгірт-сарғылт және сарғылт топырақты, сондай-ақ тау бөктеріндегі аумақтардың күңгірт
... ... ... (сұр-қоңыр), сарғылт (қоңыр) топырақты және тау бөктерінің қара топырақты
... ... ... бонитет балына барабар түріндегісі 9.1-кестеде көрсетілген.
Жеке тұлғаларға берілген ауыл
... ... ... мақсатындағы жерлерге салынатын базалық салық ставкалары.
Жеке тұлғаларға өзіндік (қосалқы)
... ... ... шаруашылығын, бағбандық және саяжай құрылысын жүргізу үшін қора-қопсы салынған
... ... ... қоса алғанда, берілген ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерге, базалық салық
... ... ... мынадай мөлшерлерде белгіленеді:
• көлемі 0,50 гектарға дейін қоса алғанда
... ... ... 0,01 гектар үшін 20 теңге;
• көлемі 0,50 гектардан асатын
... ... ... – 0,01 гектар үшін 100 теңге.
Ауыл шаруашылық мақсаттары үшін
... ... ... ауыл шаруашылық мақсаттарына арналмаған жерлерге салынатын салық ставкалары.
Елді мекендердің,
... ... ... ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың орман және су қорларының құрамына
... ... ... ауыл шаруашылық мақсаттарына пайдаланылатын жер учаскелеріне түзетілген базалық салық
... ... ... талаптары ескеріле отырып, 9.1-кестеде белгіленген базалық ставкалар бойынша салық
... ... ... Елді мекендердің жерлеріне салынатын стық ставкалары.
2.1. Елді мекендердің жерлеріне
... ... ... іргесіндегі жер учаскелерін қоспағанда) салынатын базалық салық ставкалары.
9.3. Елді
... ... ... (үй іргесіндегі жер учаскелерін қоспағанда)
жерлеріне салынатын базалық салық ставкалары
... ... ... шаршы метріне шаққандағы мөлшері
Елді мекеннің түрі Тұрғын үй қоры, соның
... ... ... онын іргесіндегі құрылыстар мен ғимараттар алып жаткан жерді қоспағанда,
... ... ... мекендердің жерлеріне салынатын салықтың базалык ставкалары (теңге) Тұрғын үй қоры,
... ... ... оның іргесіндегі құрылыстар мен ғимараттар алып жатқан жерлерге салынатын
... ... ... базалық ставкалары (теңге)
2.2. Үй іргесіндегі жер учаскелеріне салынатын базалық
... ... ... ставкалары.
Елді мекендердің тұрғын үйге қызмет көрсетуге арналған және тұрғын
... ... ... қоры, оның ішінде ондағы құрылыстар мен ғимараттар орналаспаған жерлеріне
... ... ... жер учаскесінің бір бөлігі үй іргесіндегі жер учаскесі деп
... ... ... іргесіндегі жер учаскелеріне мынадай базалық салық ставкалары бойынша салық
... ... ... тиіс:
1) Астана, Алматы қалалары және облыстық мақызы бар қалалар
... ... ... көлемі 1000 шаршы метрге дейін қоса алғанда –
... ... ... шаршы метрі үшін 0,20 теңге;
• көлемі 1000
... ... ... метрден асатын алаңға – 1 шаршы метрі үшін 6,00
... ... ... өкілді органдардың шешімі бойынша 1000 шаршы метрден асатын жер
... ... ... салық ставкалары 1 шаршы метрі үшІн 6,0 теңгеден 0,20
... ... ... дейін төмендетілуі мүмкін.
2) басқа елді мекендер үшін:
• көлемі
... ... ... шаршы метрге дейін қоса алғанда – 1 шаршы метрі
... ... ... 0,20 теңге;
• көлемі 5000 шаршы метрден асатын
... ... ... – 1 шаршы метрі үшін 1,00 теңге.
Жергілікті өкілді органдардың
... ... ... бойынша 5000 шаршы метрден асатын жер учаскелеріне салық ставкалары
... ... ... шаршы метрі үшін 1,00 теңгеден 0,20 теңгеге дейін төмендетілуі
... ... ... қатынасқа көшкеннен бастап Қазақстанда 1995 жылы жер реформасы өткізілді,
... ... ... негізгі мақсаты жер қатынастарын өзгерту және жаңа жер пайдаланушыларды
... ... ... сонымен қатар жер нарығын құру.
Жер салығының базалық ставкасы негізгі
... ... ... белгілердің категориялары бойынша бекітіледі. Егер төлеушінің жерді иемденуі бірнеше
... ... ... тұрса, әр түрлі категорияларға жатса, онда салықтың жалпы соммасы
... ... ... жер учаскілерінің әр біреуінің салықтарын қосу жолымен анықталады.
Ставканы бекітудің
... ... ... болып және жер салығын алу болып:
• заңды жерді иемдену актісі;
• мемлекеттік
... ... ... берілгендері және жердің сапалық есебі осы жылдың 1.01 тексеріледі.
Жер
... ... ... бойынша жеңілдіктер:
1.Қордағы жерлер және арнайы қорғалатын
... ... ... территориядағы жерлерге салық салынбайды.
2. Жалпы пайдаланудағы
... ... ... жалпы пайдаланудағы мемлекеттік көлік жолдарындағы жерлерге салық салынбайды.
... ... ... 3. Жер салығын төлеуден босатылады: 1)балалардың денсаулық сақтау ұжымдары,
... ... ... ұлттық дентрологиялық және зоологиялық саябақтар, ботаникалық бақтар, зираттар; 2)
... ... ... бюджет есебінен қамтамасыз етілетін ұйымдар; 3) ҚР-ғы ерікті мүгедектер
... ... ... Қазақстандық соқырлар қоғамы, Қазақстандық саңыраулар қоғамы, ақыл есі және
... ... ... дамуы бұзылған балалар мен жасөспірімдерді реабилитациялау және әлеуметтік адаптациялау
... ... ... ҚР-ғы Ауғанстан соғысына қатысқан соғыс ардагерлерінің ұйымы, ҚР-ң Қызыл
... ... ... және Қызыл Жартыайдың ұлттық ұйымы ( кәсіпорынсыз) және балалардың
... ... ... қоры (кәсіпорынсыз); 4) өндірістік кәсіпорындар мен ұйымдар, онда жұмысшыларға
... ... ... 50% кем емесі мүгедектер; 5) ҚР Ұлттық банкі және
... ... ... бөлімдері; 6) ҚР заңды және жеке тұлғалар пайдалануға алған
... ... ... шаруашылық жерлердің бүлінген, яғни тозған және аз өнімді жерлерін
... ... ... 10 жыл пайдаланады; 7) ҚР Үкіметімен белгіленген Астана қаласында
... ... ... айналысатын заңды тұлғалар қызмет кезеңі кезінде, құрылыспен байланысты, ол
... ... ... жылдан көп емес; 8) жеке тұлғалар табыс салығының жеңілдіктерімен
... ... ... заңның 4 бөлімі 34 – бабында; 9) ҚР-ң Үкіметімен
... ... ... консервация құрамындағы объектегі жерлер.
В) Мүлікке салынатын салық
Бұл тарауда заңды
... ... ... мен жеке кәсіпкерлердің және жеке тұлғалардың мүлік салығын белек-бөлек
... ... ... салығы - Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе
... ... ... басқару құқығында салық салу объектісі бар заңды тұлғалар, жеке
... ... ... және жеке тұлғалар төлейтін салық түрі.
Мүлік салығы жергілікті салық
... ... ... табылады.
Мүлік жылжитын және жылжымайтын болып бөлінеді (11.1-сурет).
Мүлік салығын төлеушілер:
1)
... ... ... Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығында
... ... ... салу объектісі бар заңды тұлғалар.
2) Қазақстан Республикасының аумағында меншік
... ... ... салық салу объектісі бар жеке кәсіпкерлер.
3) заңды тұлғаның
... ... ... бойынша оның құрылымдық бөлімшелері.
4) Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды
... ... ... Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан салық салу объектілері бойынша салық
... ... ... болып табылады.
Мүлік салығы бойынша жеңілдіктер.
Мүлік салығын төлеушілерге бірнеше салық
... ... ... Қарастырылған. Мәселен:
11.1 .-сурет. Мүліктің жіктелуі
1. Қазақстан Республикасының 1999 жылы
... ... ... «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы»
... ... ... Республикасы Президептінің Жарлығына сәйкес мүлік салығып төлеуден босатылады:
1) мемлекеттік
... ... ... және кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын мүлік бойынша коммерциялық емес ұйымдар;
2)
... ... ... мақсатта және әлеуметтік салада пайдаланылатын мүлік бойынша - Қазақстан
... ... ... мүгедектерінің ерікгі қоғамы, Қазақ зағиптар қоғамы, Қазақ саңыраулар қоғамы,
... ... ... мен дене бітімінің кемістігі бар балалар мен жасөспірімдерді әлеуметтік
... ... ... мен олардың еңбек ету қабілетін қалпына келтіру орталығы, сондай-ақ
... ... ... осы қоғамдардың меншігі болып
... ... ... және олардың қаражаты есебінен салынған өндірістік кәсіпорындар, Ауғанстан соғысы
... ... ... Қазақ Республикалық ұйымы (кәсіпорындарынсыз);
2-1) қызметінің негізгі түрі ғылым және
... ... ... қызметін көрсету саласындағы жұмыстарды орындау болып табылатын мемлекеттік кәсіпорындар;
2-2)
... ... ... кадрларды мемлекеттік аттестаттау саласындағы міндеттерді жүзеге асыратын мемлекеттік кәсіпорын;
2-3)
... ... ... негізгі түрі театр, ойын-сауық және концерттік шараларды жүзеге асыру,
... ... ... құндылықтарды сақтау жөнінде, балаларды, қарттар мен мүгедектерді әлеуметтік қорғау
... ... ... әлеуметтік қамсыздандыру саласында, спорт саласында қызметтер көрсету болып табылатын
... ... ... кәсіпорындар;
3) Қазақстанның Ұлттық банкі мен оның бөлімшелері;
4) жалпы пайдаланудағы
... ... ... автомобиль жолдарын және олардағы жол құрылыстарын жедел басқаруға құқығы
... ... ... ұйымдар;
5) инвестициялар жөніндегі уәкілетті органымен жасалған келісім шартқа сәйкес
... ... ... төлеушілер 5 жылға дейінгі кезеңге мүлік салығын төлеуден босатылуы
... ... ... түзеу мекемелері, Қазақстан Республикасы ішкі істер министрлігінің қылмыстық-атқару жүйесі
... ... ... мекемелерінің республикалық мемлекеттік кәсіпорындары;
7) мектепке дейінгі балалар
... ... ... орта, арнаулы орта және жоғары білім
... ... ... медициналық көмек (косметалогиялық қызмет көрсетуді қоспағанда) және
... ... ... беру қызметін көрсетуге байланысты жұмысты қызметтің осы түрлерін жургізуге
... ... ... беретін тиісті лиқензиялар бойынша жүзеге асыратын ұйымдар,
... ... ... қызметтен алынатын табысы жылдық жиынтық табыс көлемінің кем дегенде
... ... ... пайызын кұраған жағдайда;
8) "Байқоңыр" кешені объектілерінің мүлкі негізінде құрылған
... ... ... мемлекеттік кәсіпорын "Байқоңыр" кешені объектісі болып табылатьш мүлік бойынша.
Меншік
... ... ... салық салу обьектілері бар жеке тұлғалар жеке тұлғалардың мүлік
... ... ... төлеушілер болып табылады.
Мүлік салығын төлейтін жеке
... ... ... да салық жеңілдіктері берілген. Атап айтқанда:
1. 1995 жылы 24
... ... ... «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы»
... ... ... Республикасы Президентінің Жарлығына сәйкес жеке тұлғалардың мүлік салығынан мүлік
... ... ... 1000 ең төменгі айлық жалақы мөлшерінде салық салынбайтын ең
... ... ... деңгей:
• Кеңестер Одағының Батырларына, Социалистік Еңбек Ерлеріне, Ұлы
... ... ... Отан соғысына қатысушылар мен соларға теңестірілген адамдарға,
... ... ... Қаһарманы» атағына ие болғандар, ІІІ дәрежелі Даңқ ордені, «Отан»орденімен
... ... ... адамдар;
• «Алтын алқа» және «Ардақты ана» атағына ие болған көп
... ... ... аналар;
• І және ІІ топ мүгедектер;
• жеке тұратын зейнеткерлер;
2.Бүгінгі таңда мүлік
... ... ... төлеуден босатылатын жеке тұлғалар:
1) мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер
... ... ... қызметтен өту (оқу) кезеңінде;
2) меншік құқығындағы барлық салық салу
... ... ... жалпы құнынан тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы
... ... ... белгіленген бір мың айлық есептік көрсеткіш шегінде (2006 жылы
... ... ... – 1030 теңге):
• Кеңес Одағының Батырлары;
• Социалистік Еңбек Ерлері;
• «Халық қаһарманы» атағын
... ... ... ІІІ дәрежелі Даңқ орденімен және «Отан» орденімен наградталған
... ... ... ана» атағын алғандар және «Алтын алқа» алқасымен наградталған көп
... ... ... аналар;
• жеке тұратын зейнеткерлер.
3) меншік құқығындағы барлық салық салу обьектілерінің
... ... ... құқынан тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда
... ... ... бір мың бес жүз айлық есептік көрсеткіш шегінде (2006
... ... ... АЕК – 1030 теңге):
• Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен оларға
... ... ... адамдар;
• І және ІІ топтағы мүгедектер;
Осы
... ... ... адамдар пайдалануға немесе жалға берілген салық салу обьектілері бойынша
... ... ... салығынан мұндай жеңілдік түрі қолданылмайды.
22.11.2005 жылы 89 Заңмен жеке
... ... ... мүлік салығына өзгерістер еңгізілді, салық ставкалары екі есе төмендеді,
... ... ... 2006 жылдың 1 қаңтарынан бастап қолданысқа еңгізіледі (11.2-кесте).
3. Қазіргі
... ... ... мүлік салығын төлеуден босатылатын заңды және жеке кәсіпкерлер:
1) Қазақстан
... ... ... Үкіметі белгілейтін қажеттілік нормативтері шегінде салық салу объектілері бойьшша
... ... ... жер салығын төлеушілер. Салық салу объектілері бойынша бірыңғай жер
... ... ... салығын белгіленген қажеттілік нормативтерінен артық төлеушілер мүлікке
... ... ... салықты осында белгіленген тәртіппен төлейді;
2) салық салу салық режимінің
... ... ... үлгісі бойьшша жүзеге асырылатын жер койнауын пайдаланушылар;
3) мемлекеттік мекемелер;
4)
... ... ... органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің мемлекеттік кәсіпорындары;
5)
... ... ... бірлестіктер.
Уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің мемлекеттік
... ... ... пайдалануға немесе жалға берілген мүліктері бойынша салық төлеуден босатылмайды.
Заңды
... ... ... мен жеке кәсіпкерлер үшін салық салу объектісі болып табылады:
•
... ... ... негізгі құралдар (оның ішінде тұрғын үй қорының құрамында
... ... ... объектілер);
• материалдық емес активтер.
Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп
... ... ... зандарына сәйкес бухгалтерлік есепте белгіленген материалдық емес объектілер материалдық
... ... ... активтер болып табылады.
Мына аталғандар салық салу объектілеріне жатпайды:
1) жер;
2)
... ... ... құралдары;
3) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша консервацияда тұрған негізгі
... ... ... жалпыға ортақ пайдаланылатын мемлекеттік автомобиль жолдары мен оларға
... ... ... жол құрылыстары:
• бұрылу белдеуі;
• жолдардың конструкциялық әлементтері;
• жол жағдайы
... ... ... оны абаттандыру;
• көпірлер;
• өткерме жолдар;
• виадуктар;
•
... ... ... жол тарамдары;
• тоннельдер;
• қорғаныш галереялары;
•
... ... ... қозғалысы қауіпсіздігін арттыруға арналған құрылыстар мен құрылғылар;
• суды бұрып
... ... ... және су өткізгіш құрылыстар;
• жол бойындағы орман алаптары;
•
... ... ... өндірістік кешендер, үйлер мен ғимараттар, тұрғың үйлер;
5) инвестиқиялық салық
... ... ... белгіленген тәртіппен инвестиқиялық жоба шеңберінде пайдалануға жаңадан енгізілетін негізгі
... ... ... қайта тұрғызылатын ғимараттар мен құрылыстар түріндегі аяқталмаған құрылыс объектілері,
... ... ... көрсетілген объектілерде монтаждауды талап ететін жабдықтар.
Бухгалтерлік есептің деректері бойынша
... ... ... салық салу объектІлерінің орташа жылдық қалдық құны заңды тұлғалар
... ... ... жеке кәсіпкерлердің салық салу объектілері бойынша салық базасы болып
... ... ... салу объекгілерінің орташа жылдық қалдық құны ағымдағы салық кезеңінің
... ... ... айының бірінші күні мен есепті кезеннен кейінгі кезең айының
... ... ... күніндегі салық салу объектілерінің қалдық құнын қосу кезінде алынған
... ... ... он үштен бірі ретінде анықталады.
Уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару
... ... ... түзеу мекемелерінің мемлекеттік кәсіпорындарының салық салу объектілері бойынша салық
... ... ... пайдалануға немесе жалға берілген осы салық салу объектілерінің үлесін
... ... ... ала отырып анықталады.
Мүлік салығының ставкалары.
1995 жылы 24 сәуірдегі «Салықтар
... ... ... бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасы
... ... ... Жарлығына сәйкес кәсіпкерлік қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғалардың
... ... ... өндірістік және өндірістік емес қорларының құнына 0,5 пайыз ставка
... ... ... мүлік салығы салынған еді.
Заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер салық
... ... ... объектілерінің орташа жылдық құнынан мүлік салығын есептейді. Кейбір заңды
... ... ... мүлік салығын төлеуде салық ставкалары бойынша жеңілдіктер қарастырылған, мұны
... ... ... атап өтеміз.
Ал енді мүліктің орташа жылдық құнынан есептелетін салық
... ... ... тоқталайық;
• біріншіден, заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлер салық салу
... ... ... орташа жылдық құнынан 1 пайыз;
• екіншіден, төменде аталған заңды
... ... ... салық салу объектілерінің орташа жылдық құнынан 0,1 пайыз ставка
... ... ... мүлік салығын есептейді:
1) діни бірлестіктерді қоспағанда, коммерқиялық емес ұйымдар;
2)
... ... ... салада қызметін жүзеге асыратын ұйымдар;
3) негізгі қызмет түрі кітапханалық
... ... ... көрсету саласындағы жұмыстарды орындау (қызмет көрсету) болып табылатын ұйымдар;
4)
... ... ... кадрларды мемлекеттік аттестаттау саласындағы функқияларды жүзеге асыратын мемлекеттік кәсіпорындар;
5)
... ... ... меншікке жататын және мемлекеттік бюджеттің қаражаты есебінен қаржыландырылатын су
... ... ... су тораптарының және табиғат қорғау мақсатындағы басқа да су
... ... ... құрылыстарының объектілері бойынша
... ... ... заңды тұлғалар;
6) ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілер — заңды
... ... ... жерін суару үшін пайдаланылатын су мелиорациялық құрылыс объектілері бойынша
... ... ... тұлғалар.
22.11.2005 жылы №89 Заңымен заңды тұлғалар және жеке кәсіпкерлердің
... ... ... салығьша өзгерістер енгізілді, ол 2006 жылдың 1 қаңтарынан бастап
... ... ... енгізіледі:
• жеке кәсіпкерлер мүлік салығын салық салу объектілерінің
... ... ... жылдық құнына 0,5 пайыз ставка бойынша;
• оңайлатылған декларақия негізінде
... ... ... салық режимін қолданатын заңды тұлғалар мүлік салығын салық салу
... ... ... орташа жылдық құнына 0,5 пайыз ставка бойынша есептейді.
Салық жеңілдіктері
... ... ... заңды тұлғалар пайдалануға немесе жалға берілген салық салу объектілерінен
... ... ... жылдық құнынан 1 пайыз ставка бойынша мүлік салығын есептеледі
... ... ... төленеді.
Салықты есептеу мен төлеу тәртібі.
Салық төлеушілер салықты есептеуді салық
... ... ... тиісті салық ставкаларын қолдану арқылы дербес жүргізеді.
Ауыл шаруашылық өнімдерін
... ... ... заңды тұлғалар үшін арнаулы салық режимінде бюджетпен есеп айырысуды
... ... ... асыратын заңды тұлғалардың салық төлеу тәртібіне кейінірек тоқталып өтеміз.
Ортақ
... ... ... меншікгегі салық салу объектілері бойынша мүлік салығы әрбір салық
... ... ... мүлік құнындағы оның ұлесіне барабар есептеледі.
Салық төлеушілер салық кезеңі
... ... ... мүлік салығы бойынша ағымдағы төлемдерді төлеуге міндетті, олар салық
... ... ... басындағы бухгалтерлік есеп деректері бойынша белгіленген салык салу объектілерінің
... ... ... құнына тиісті салық ставкасын қолдану арқылы анықталады.
Бюджетке салық төлеу
... ... ... салу объектілерінің орналасқан жері бойынша жүргізіледі.
Салыктың ағымдағы төлемдерінің сомаларын
... ... ... төлеуші салық кезеңіндегі мынадай мерзімнен кешіктірмей тең үлестермен енгізеді:
•
... ... ... 20 ақпанда;
• 20 мамырда;
•
... ... ... тамызда;
• 20 қарашада.
Салық төлеушінің құрылу күнінен (салық
... ... ... объектілерін пайдалануға немесе жалға беру күнінен) кейінгі кезекті мерзім
... ... ... органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің мемлекеттік кәсіпорындары
... ... ... құрылған салық төлеушілер мен заңды тұлғалар бойынша ағымдағы төлемдерді
... ... ... бірінші мерзімі болып табылады.
Ағымдағы төлемдерді төлеудің соңғы мерзімінен кейін
... ... ... салық төлеушілер уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу
... ... ... мемлекеттік кәсіпорындары ағымдағы төлемдерді төлеудің соңғы мерзімінен кейін салық
... ... ... объектілерін пайдалануға немесе жалға берген салық сомасын ағымдағы салық
... ... ... үшін декларақияны табыс ету мерзімі басталғаннан кейін он күннен
... ... ... төлейді.
Салық кезеңі ішінде сатып алынған салық салу объектілері бойьшша
... ... ... салығының ағымдағы төлемдері салық салу объектісін сатып алу кезіндегі
... ... ... базасына салық ставкасын қолдану арқылы анықталады. Ағымдағы төлемдер сомасы
... ... ... үлестермен 20 ақпанда, 20 мамырда, 20 тамызда, 20 қарашада
... ... ... бұл ретте салық салу объектілерін сатып алған күннен кейінгі
... ... ... мерзім ағымдағы төлемдерді төлеудің бірінші мерзімі болып табылады.
Салық кезеңі
... ... ... есептен шығарылған салық салу объектілері бойынша ағымдағы төлемдер шығарылған
... ... ... салу объектілерінің есептен шығарылған салық базасына салық ставкасын қолдану
... ... ... анықталатын салық сомасына азайтылады. Азайтылуға тиіс салық сомасы салық
... ... ... қалған мерзімдеріне тең үлестермен бөлінеді.
Салық кезеңінің ішінде мүлікке салынатын
... ... ... есептеу мен төлеу жөніндегі міндеттемелер өзгерген кезде мүлік салығының
... ... ... төлемдері мүлік салығы төленетін алдағы мерзімдер бойынша тең үлестермен
... ... ... міндеттемелерінің өзгерген сомасына түзетіледі.
Салық төлеуші салық кезеңі ішінде деклараіщяны
... ... ... ету мерзімі басталғаннан кейін он күннен кешікгірілмейтін мерзімде түпкілікті
... ... ... айырысуды жүргізеді және мүлік салығын телейді.
Жеке кәсіпкер кәсіпкерлік қызметте
... ... ... үй-жайлар бойынша мүлік салығында көзделген тәртппен есептеледі және төленеді.
Мүлік
... ... ... есептеу мен төлеу үшін салық кезеңі — күнтізбелік жыл
... ... ... саналады.
Уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің мемлекеттік
... ... ... үшін салық кезеңі салық салу объектілерін пайдалануға немесе жалға
... ... ... кезден бастап мұндай пайдаланудың аяқталу кезіне дейін белгіленеді.
Мүлік салығы
... ... ... салық есептілігі
Салық төлеушілер (ауыл шаруашылық өнімдерін өндірушілер үшін арнаулы
... ... ... режимінде бюджетпен есеп айырысуды жузеге асыратын заңды тұлғаларды коспағанда)
... ... ... салу объектілерінің орналасқан жері бойынша салық органдарына ағымдағы төлемдер
... ... ... есеп-қисабын және декларақия табыс етуге міндетті.
Ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруші
... ... ... тұлғалар үшін арнаулы салық режимінде бюджетпен есеп айырысуды жүзеге
... ... ... заңды тұлғалардың мүлік салығы бойынша салық есеп-тілігін табыс ету
... ... ... арнайы тоқталамыз.
Уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің
... ... ... кәсіпорындары заңды тұлғалар пайдалануға немесе жалға берілген салык салу
... ... ... бойынша салық есептілігін жалпыға бірдей белгіленген тәртіппен табыс етеді.
Мүлік
... ... ... бойынша ағымдағы төлемдер сомаларының есебі есепті салық кезеңінің 15
... ... ... кешіктірілмей табыс етіледі.
Жаңадан құрылған салық төлеушілер ағымдағы төлемдер сомасының
... ... ... салық органдарына тіркеу есебіне қойылған айдан кейінгі айдың 20-сынан
... ... ... табыс етеді.
Уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің
... ... ... кәсіпорындары пайдалануға немесе жалға берілген салық салу объектілері бойынша
... ... ... төлемдер сомасының есебін объектілерді пайдалануға немесе жалға берген айдан
... ... ... айдың 20-сынан кешіктірмей табыс етеді.
Салық кезеңі ішінде мүлік салығы
... ... ... салық міндеттемелері өзгерген кезде ағымдағы төлемдердің есебі салық салу
... ... ... бойынша 1 ақпандағы, 1 мамырдағы, 1 тамыздағы және 1
... ... ... жағдай бойынша тиісінше ағымдағы салық кезеңінің 15 ақпанынан, 15
... ... ... 1 тамызынан және 1 қарашасынан кешіктірілмей табыс етіледі.
Декларация есепті
... ... ... кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірілмей табыс етіледі.
С) Көлік құралдарына
... ... ... салық
Көлік құралдары салығы Қазакстан Республикасындағы салықтардың бірі болып саналады.
Жеке
... ... ... заңды тұлғалар меншігіндегі көлік кұралдарынан салық төлейді.
Бүгінгі таңда, көлік
... ... ... салық ретінде кең түрде қолданылып келеді. Ертеректе көлік салығы
... ... ... күшімен есептелініп келді. Бұл есеп түрі мемлекетке тиімсіз болып
... ... ... себебі көлік құралдарынан түскен салық сомалары аз ғана болды.
... ... ... кезде көлік салығын есептеуде бірнеше тәсілдер қолданылады. Жеңіл автокөліктерді
... ... ... көлеміне қарай есептеиді. Сол кезде соңғы жетістіктегі және куатты
... ... ... салық сомасы жоғары болады. Жүк машиналары жүк көтергіштігіне қарай,
... ... ... таситын көліктер орындық санына карай көлік салығы есептелінеді.
Қазақстан Республикасында
... ... ... салығына көптеген өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.
Көлік құралдары салығы негізінен
... ... ... салық болып келеді, яғни түскен салық сомалары жолды жөндеуге
... ... ... және бюджетке түсуіне орай жергілікті салық болып саналады.
Көлік салығын
... ... ... мешпік құқығында салық салу объектілері бар жеке тұлғалар;
• меншік,
... ... ... жүргізу немесе оралымды басқару Кұқығында салық салу объектілері бар
... ... ... тұлғалар;
• заңды тұлғалардың құрылымдық бөлімшелері;
• лизинг алушы қаржы лизингі
... ... ... бойынша берілген салық салу объектілері бойынша.
Көлік құралдары салығы бойынша
... ... ... салығын есептеу барысында қарастырылған салық жеңілдіктеріне тоқталып өтейік:
1. 1995
... ... ... 24 сәуірдегі «Салықтар және бюджетке төленетін басқа даміндетті төлемдер
... ... ... Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығына сәйкес:
1) Қазақстан Республикасының Министрлер
... ... ... тізбесін белгілейтін ауыл шаруашылығы өнімін мамандандырылған ауыл шаруашылық техникасымен
... ... ... жүк көтерімі 40 тоннадан асатын карьерлік автоаударғыштар;
3) бір
... ... ... құралы бойынша:
• Ұлы Отан соғысына қатысушалар мен соларға теңестірілген тұлғалар;
• меншігінде
... ... ... мотоколяскалары мен автомобильдері
... ... ... бар мүгедектер;
• Кеңес Одағының Батырлары, Социалистік Еңбек Ерлері, «Халық қаһарманы»
... ... ... алғандар, Ш дәрежелі Даңқ орденімен және «Отан» орденімен наградталғандар,
... ... ... ана» атағына ие болған, «Алтын алқа» және көп балалы
... ... ... Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі мен оның бөлімшелері;
5) Қазақстан Республикасы
... ... ... мүгедектерінің ерікті қоғамы, Қазақ зағиптар қоғамы, Қазақ саңыраулар
... ... ... Ақыл-есі мен дене бітімінің кемістігі бар балалар мен жасөспірімдерді
... ... ... бейімдеу мен олардың еңбекету қабілетін қалпынакелтіру орталығы, ААФЖЕҚ
... ... ... комитеті, Ауғанстан соғысы ардагерлерінің Қазақ Републикалық ұйымы (кәсіпорындарынсыз);
6) Қызметкерлерінің
... ... ... санының кемінде 50 пайызы мүгедектерден тұратьш
... ... ... ұйымдар мен кәсіпорындар - есепті кезеңде алынған табыстың кемінде
... ... ... пайызын мүгедектерді әлеуметтік қорғауға нақтылы пайдаланған жағдайда ғана босатылған
... ... ... Бүгінгі таңда көлік құралдары салығын төлеуден босатылады:
1)
... ... ... Республикасының Үкіметі белгілейтін көлік құралдарына қажеттілік
... ... ... нормативтері шегінде бірыңғай
... ... ... жер салығын төлеушілер;
2) меншікті ауыл шаруашылық өнімдерін
... ... ... пайдаланылатын мамандандырылған ауыл шаруашылық
... ... ... техникасы бойынша бірыңғай жер салығын төлеушілерді қоса алғанда, ауыл
... ... ... өнімдерін өндірушілер. Аталған мамандандырылған ауыл шаруашылығы техникасының тізбесін Қазақстан
... ... ... Укіметі белгілейді;
3) мемлекеттік мекемелер;
4) салық
... ... ... объектісі болып табылатын бір автокөлік құралы бойынша:
•
... ... ... Отан соғысына қатысушылар және соларға теңестірілетін адамдар;
•
... ... ... мотоколяскалары мен автомобильдері бар мүгедектер;
• Кеңес Одағының
... ... ... Соқиалистік Еңбек Ерлері;
• «Халық қаһарманы»
... ... ... алғандар;
• III дәрежелі Даңқ орденімен және «Отан» орденімен
... ... ... адамдар;
• «Ардақты ана» атағын алғандар;
•
... ... ... алқа» және «Күміс алқа» алқаларымен наградталған көп балалы аналар;
6)
... ... ... шаруашылық құралымынан шығу нәтижесінде пай ретінде алынған, пайдаланған мерзімі
... ... ... жылдан асқан жүк автомобильдері бойынша жеке тұлғалар.
Көлік құралдары салығы
... ... ... салық салу объектілері болып уәкілетті органда мемлекеттік тіркеуге жататын
... ... ... есепте тұрған көлік құралдары саналады.
Мына төменде аталғандар кәлік құралдары
... ... ... бойынша салық салу объекттлеріне жатпайды:
1) жүк көтергіштігі 40 тонна
... ... ... одан асатын карьерлік автосамосвалдар;
2) мамандандырылған медициналық көлік құралдары.
Көлік құралдары
... ... ... ставкалары
Қазақстан Республикасы тәуелсіздігін алғаннан бері келік құралдары салығының ставкалары
... ... ... мәрте өзгерді:
Бүгінгі таңда көлік құралдары салығын есептеу айлық
... ... ... көрсеткіштермен белгіленген ставкалар бойынша 10.4-кестеде берілген деректер негізінде жургізіледі:
10.4.
... ... ... тандағы өзгертулер мен толыктырулардан кейінгі көлік кұралдары салығының ставкалары
Салық
... ... ... обьектісі Салық ставкасы (айлық есеіттік көрсеткіш)
1. Двигагель көлемі мынадай жеңіл
... ... ... (текше см.):
1100-ге дейін қоса алғанда 4,0
1100-ден жоғары 1500-ді қоса 6,0
1500-ден жоғары
... ... ... қоса 7,0
2000-нан жоғары 2500-ді қоса 12,0
2500-ден жоғары 3000-ды қоса 17,0
3000-нан жоғары 4000-ды
... ... ... жоғары 117,0
2. Жүк көтергіштігі мынадай жүк таситын арнаулы автокөліктер (тіркемелерді
... ... ... тоннаға дейін қоса алғанда 6,0
1 тоннадан жоғары - 1,5 тоннаны
... ... ... тоннадан жоғары - 5 тоннаны коса 12,0
5 тоннадан жоғары 15,0
3. Шынжыр
... ... ... машнналар мен механизмдерді қоспағанда, өздігінен жүретін машиналар мен пневматикалық
... ... ... механизмдер 3,0
4. Автобустар:
12 отыратын орынға дейін қоса алғанда 9,0
12-ден жоғары -
... ... ... отырашн орынды қоса 14,0
25 отыратын орыннан жоғары 20,0
5. Двигателінін қуаты 55
... ... ... артық емес мотоциклдер, мотороллерлер, мотошаналар, көлемі шағын кемелер Двигателінің
... ... ... 55 кВт-тан жоғары мотоциклдер 1,0 10,0
6 Катерлер, кемелер, буксирлер, баржалар,
... ... ... (двигательдің қуаты мьшадай ат күшіне тең):
160-қа дейін қоса алғанда 6,0
160-тан
... ... ... 500-ді қоса 18,0
500-ден жоғары 1000-ды қоса 32,0
1000-нам жоғары 55,0
7. Ұшу аппараттары әрбір киловатт
... ... ... айлық есептік көрсеткіштің 4,0 пайызы
Жеңіл автокөліктердің жеті айлық есептік
... ... ... ставкасы бойынша салық сальшатын двигателінің көлемі 1500-ден жоғары
... ... ... текше сантиметрді қоса, он айлық есептік көрсеткіш ставкасы бойынша
... ... ... салынатын 2000-нан жоғар - 2500 текше сантиметрді қоса, он
... ... ... айлық есептік көрсеткіш ставкасы бойынша салық салынатын 2500-ден жоғары
... ... ... 3000 текше сантиметрді қоса және жиырма екі айлық есептік
... ... ... ставкасы бойынша салық салынатын двигателінің көлемі 3000-нан жоғары -
... ... ... текше сантиметрді қоса алған көлемде болған кезде салық сомасы
... ... ... аталған көлемінен асқан әрбір бірлік үшін 7 теңгеге ұлғайтылады
... ... ... Республикасының 1999 жылы 16 шілдедегі заңына сәйкес 12 теңге
... ... ... еді).
Салық төлеушілер үшін салық төлеудің белгіленген мерзімі аяқталганға дейін
... ... ... мерзімі алты жылдан асқан жеңіл автокөлік құралдары бойьшша мынадай
... ... ... коэффициенттері қолданылады:
1. ТМД елдерінде шығарылған автокөлік құралдары үшін:
•
... ... ... 6 жылдан - 15 жылға дейін қоса алғанда —
... ... ... 15 жылдан жоғары — 25 жылды қоса
... ... ... 0,2;
• 25 жылдан жоғары – 0,1;
111.18. Женіл
... ... ... 2006 жылға арналған ставкалары
Салық салу объектісі (двига-телінің келемі текше
... ... ... Двигатель көлемі мынадай басқа автокөлік құралдары үшін:
•
... ... ... текше сантиметрге дейін қоса алғанда - 0,5;
•
... ... ... жоғары-4000текше сантиметрді қоса — 0,7;
• 4000-нан жоғары
... ... ... 1,0.
10.19. Шынжыр табанды машиналар мен механизмдерді қоспағанда,
өздігінен жүретін машиналар
... ... ... пневматикалық жүрістегі
механизмдердін 2006 жылға арналған салық ставкалары
Салық салу объектісі Салық
... ... ... (АЕК) Салық ставкасы (теңге)
Шынжыр табанды машиналар мен механизмдерді қоспағанда, өздігінен
... ... ... машиналар мен пневматикалық жүрістегі механизмдер 3 3 090
10.20. Автобустардың 2006 жылға
... ... ... салық ставкалары
Салық салу объектісі 12 отыратын орынға дейін қоса алғанда 12-ден
... ... ... отыратьш орын 25 отыратын орыннан жоғары
Салық ставкасы (АЕК-пен) Салык ставкасы
(теңгемен) Салық ставкасы
... ... ... ставкасы
(теңге-мен) Салық ставкасы (АЕК-пен) Салық ставкасы (теңге-мен)
Автобустар 9 9 270 14 14 420 20 20 600
3. Пайдаланылу
... ... ... жиырма жылдан асқан ТМД елдері шығаратын жеңіл автомобильдер мен
... ... ... бойынша жеке тұлғалар үшін түзету коэффициенті - 0.
10.21. Мотоциклдер,
... ... ... мотошаналар, көлемі шағын кемелердін 2006 жылға арналған салық ставкалары
Салық
... ... ... объектілері
Двигателінің қуаты 55 кВ-тан артық емес мотоқиклдер, мотороллерлер, мотошаналар,
... ... ... жағьшан кемелер Двигателінің қуаты 55 кт-тан артық мотоциклдер Пайдалану мерзімі жиырма
... ... ... асатын ТМД елдерінде шығарылган мотоциклдер, жеке тұлғалар үшін түзету
... ... ... — 0.
Салык
ставкасы (АЕК) Салық ставкасы
(теңге) Салық ставкасы (АЕК) Салық ставкасы
(теңге) Салық ставкасы
(АЕК) Салык ставкасы
... ... ... 300
4. Белгіленген салық төлеу мерзімі аяқталғанға дейін пайдаланылу мерзімі
... ... ... жылдан асқан ТМД елдерінде шығарылған жүк таситын, арнаулы автокөлік
... ... ... бойынша мынадай түзету коэффициенттері қолданылады:
• 7 жылдан
... ... ... 14 жылға дейін қоса алғанда — 0,5;
•
... ... ... жылдан жоғары - 20 жылды қоса - 0,3;
•
... ... ... 20 жылдан жоғары - 0,1.
10.16. Жүк автокөліктерінін 2006 жылға
... ... ... салық ставкалары
Салық салу объектісі Салық ставкасы (АЕК-пен) 7жылға дейінгі салық ставкасы Пайдалану
... ... ... мерзіміне байланысты ұшу аппараттарының салық ставкаларына мынадай түзету коэффициенттері
... ... ... 1999 жылғы 1 сәуірден кейін Қазақстан Республикасының шегінен
... ... ... жерлерден сатып алынған ұшу аппараттарына:
• пайдаланылу мерзімі
... ... ... жылға дейін қоса алғанда - 1,0;
• пайдаланылу
... ... ... 5 жылдан жоғары - 15 жылды қоса -2,0;
•
... ... ... пайдаланылу мерзімі 15 жылдан жоғары — 3,0;
5.2. 1999
... ... ... 1 сәуірге дейін сатып алынған, сондай-ақ 1999 жылғы 1
... ... ... кейін алынған Қазақстан Республикасында 1999 жылғы 1 сәуірге дейін
... ... ... болған ұшу аппараттарына:
• пайдаланылу мерзімі 5 жылға дейін қоса алғанда
... ... ... 1,0;
• пайдаланылу мерзімі 5 жылдан жогары — 15 жылды қоса
... ... ... мерзімі 15 жылдан жоғары — 0,3.
10.23. Ұшу аппараттарының 2006
... ... ... арналған салық ставкалары (теңгемен)
Салықсалу обьектісі ұшу
аппараттары Салыктың мөлшері,
АЕК-тен 4% 5 жылға
... ... ... әр кВт-тан салықтың ставкасы Пайдалану мерзімі
Көлік құралының пайдаланылу мерзімі көлік
... ... ... паспортында (әуе кемесін ұшуда пайдалану жөніндегі нұсқамада) көрсетілген көлік
... ... ... шығарылған жыл негізге алына отырып есептеледі.
6. Катерлер, кемелер, буксирлер,
... ... ... яхталар түріндегі көлік құралдарының пайдаланылу мерзіміне қарай салық ставкаларына
... ... ... тузету коэффициенттері қолданылады:
• 5 жылға дейін қоса
... ... ... 1,0;
• 5 жылдан жоғары - 10 жылды
... ... ... алғанда - 0,5;
• 10 жылдан жоғары -
... ... ... жылды қоса алғанда - 0,3;
• 20 жылдан
... ... ... - 30 жылды қоса алғанда — 0,2;
•
... ... ... жылдан жоғары - 0,1.
10.22. Катерлер, кемелер, буксирлер, баржалар, яхталардың
... ... ... қуаты ат күшімен) 2006 жылға арналған салық ставкалары (теңгемен)
Салық
... ... ... объектісі: катер-лер, кемелер, буксирлер, бар-жалар, көлемі шағын кемелер Салықтың
ставкасы (АЕК) 5
... ... ... салықтың ставкасы Пайдалану мерзімі
Көлік құралдарына салықты есептеу тәртібі және төлеу
... ... ... төлеушілер салық салу объектілерін, әрбір көлік құралы бойынша салық
... ... ... және түзету коэффициенттерін негізге ала отырып, салық сомасын дербес
... ... ... құралы меншік құқығында, шаруашылық жүргізу құқығында немесе оралымды басқару
... ... ... салық кезенінен аз уакыт болған жағдайда салық сомасы көлік
... ... ... меншік құқығында, шаруашылық жүргізу құқығында немесе оралымды басқару құқығында
... ... ... кезең үшін салықтық жылдың сомасын 12-ге бөліп, оны көлік
... ... ... меншік құкығында, шаруашылық жүргізу кұкығында немесе оралымды басқару құқығында
... ... ... жүзінде болған айлардың санына көбейту арқылы есептеледі.
1995 жылы 24
... ... ... «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы»
... ... ... Республикасы Президентінің Жарлығына сәйкес көлік құралдарына салынатын салық мөлшерін
... ... ... төлеушілер салық ставкаларын ескере отырып, көлік құралдарының жалпы қуаты
... ... ... түріне қарай дербес белгіленді және ағымдағы жылдың 1 қыркүйегіне
... ... ... мерзімде төлейді.
Көлік құралдары салығын есептеу мен төлеу үшін салық
... ... ... - күнтізбелік жыл болып саналады.
Салық төлеушілер (жеке кәсіпкерлер, жеке
... ... ... адвокаттар болып табылмайтын жеке тұлғаларды және бюджетпен есеп айырысуды
... ... ... шаруашылық өнімдерін өндірушілерге арналған арнаулы салық режимінде жүзеге асыратын
... ... ... тұлғаларды қоспағанда) көлік құралдары салығы бойынша ағымдағы төлемдер есебін
... ... ... салық кезеңінің 5 шілдесінен кешіктірілмейтін мерзімде, сондай-ақ декларацияны есепті
... ... ... кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірілмейтін мерзімде салық салу объектілерінің
... ... ... жері бойынша салық органдарына табыс етеді.
2 МЕНШІККЕ САЛЫНАТЫН САЛЫҒЫНЫҢ
... ... ... ЗАМАНДАҒЫ АЛЫНУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
2.1 Заңды тұлғалар мен кәсіпкерлердің меншігіне салық
... ... ... салығы шаруашылық жүргізуші субъектілердің, жеке тұлғалардың мемлекет пен екі
... ... ... мемлекеттік бюджет арқылы жүзеге асырылатын, қаржы қатынастарын сипаттайтын экономикалық
... ... ... да мына тұлғалар меншік салығын төлеушілер болып табылады:
- Қазақстан
... ... ... аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды басқару құқығында салық
... ... ... объектісі бар заңды тұлғалар (соның ішінде Қазақстан Республикасында қызметін
... ... ... асыратын Қазақстан Республикасының резиденті емес заңды тұлғалар);
- Қазақстан Республикасының
... ... ... меншік құқығында салық салу объектісі бар жеке кәсіпкерлер.
Егерде заңды
... ... ... құрылымдық бөлімшелері бар болса, онда оның шешімі бойынша бұлар
... ... ... төлеушілер ретінде жеке қарастырылады. Сонымен қатар Қазақстан Республикасының резидент
... ... ... заңды тұлғалары Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан салық салу объектілері
... ... ... салық төлеулері қажет. Бұл салық төлеушілер меншікке салынатын салықты
... ... ... тұлғалар үшін белгіленген тәртіппен есептейді және төлейді.
Мыналар меншікке салатын
... ... ... төлеушілер болып табылмайды:
- тек мемлекеттік бюджет есебінен ұсталатын ұйымдар;
-
... ... ... Республикасының Ұлттық Банкі, оның филиалдары мен өкілдіктері;
- уәкілетті органның
... ... ... жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің мемлекеттік кәсіпорындары;
- діни бірлестіктер;
Егерде
... ... ... аталған заңды тұлғалар пайдалануға немесе жалға берілген салық салу
... ... ... бойынша салық төлеуден босатылмайды.
Меншік иесі салық салу объектілерін басқаруға
... ... ... жалға сенімгер байқарушы немесе жалға алушы болуы мүмкңн.
Бұл ретте
... ... ... басқарушының немесе жалға алушының салық төлеуі салық салу объектілері
... ... ... иесінің есепті кезең үшін салық міндеттемесін орындауы болып табылады.
... ... ... салық салу объектісі бірнеше тұлғаның ортық үлестік меншігінде болса,
... ... ... тұлғалардың әрқайсысы салық төлеуші деп танылады.
Бірлескен ортақ меншіктегі салу
... ... ... бойынша осы салық салу объектілерінің меншік иелерінің бірі олардың
... ... ... келісім бойынша салық төлеуші бола алады. Қаржылық лизингке берілген
... ... ... бойынша лизинг алушы салық төлеуші болып тыбылады.
Заңды тұлғалар мен
... ... ... кәсіпкерлер үшін негізгі құралдар (оның ішенде тұрғын үй қорының
... ... ... тұрған объектілер) мен материалдық емес активтер салық салу объектісі
... ... ... табылады.
Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп жөніндегі заңдарына сәйкес бухгалтерлік есеп
... ... ... материалдық емес объектілір материалдық емес активтер болып табылады.
Салық кодексі
... ... ... мыналар салық салу объектілері болып табылмайды:
- Қазақстан Республикасының Үкіметінің
... ... ... бойынша консервацияда тұрған негізгі құралдар;
- жалпыға ортақ пайдаланатын мемлекеттік
... ... ... жолдары мен оларға салынған жол құрылыстары бұрылу белдеуі (жолдардың
... ... ... элементтері; жол жағдайы мен оны абаттандыру; көпірлер; өткерме жолдар;
... ... ... жол тарамдары; тоннельдер; қорғаныш галереялары; жол қозғалысы қауіпсіздігін арттыруға
... ... ... құрылыстар мен құрылғылар; суды бұрып жіберетін және су өткізгіш
... ... ... жол боындағы орман алаптары; желілік өндірістік кешендер, үйлер мен
... ... ... тұрғын үйлер);
- белгіленген тәртіппен инвестициялық жоба шеңберінде пайдалануға жаңадан
... ... ... негізгі құралдар.
Бухгалтерлік есептің деректірі бойынша анықталатын салық салу объектілерінің
... ... ... жылдық қалдық құны заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлердің салық
... ... ... объектілердің салық салу объектілері бойынша салық базасы болып табылады.
... ... ... салу объектілерінің орташа жылдық қалдық құны ағымдағы салық кезеңінің
... ... ... айының бірінші күні мен есепті кезеңнен кейінгі кезең айының
... ... ... күніндегі салық салу объектілерінің қалдық құнын қосу кезінде алынған
... ... ... он үштен бірі ретінде анықталады.
Бюджетке салық төлеу салық салу
... ... ... орналасқан жері бойынша жүргізіледі.
Салықтың ағымдағы төлемдерінің сомаларын салық төлеуші
... ... ... кезеніндегі 20 ақпаннан, 20 мамырдан, 20 тамыздан және 20
... ... ... кешіктірмей тең мөлшермен енгізеді.
Ағымдағы төлемдерді төлеудің соңғы мерзімінен кейін
... ... ... салық төлеушілер ағымдағы төлемдерді төлеудің соңғы мерзімінен кейін салық
... ... ... объектілерін алануға немесе жалға берген кезінде салық сомасын салық
... ... ... басталған кейінгі айдың 15-сінен кешіктірмей төлейді.
Салық кезеңі ішінде сатып
... ... ... күннен кейінгі кезекті мерзім ағымдағы төлемдерді төлеудің бірінші мерзімі
... ... ... табылады.
Салық кезеңі ішінде шығып қалған салық салу объектілерінің шығып
... ... ... кездегі салық базасына салық ставкасын қолдану арқылы анықталатын салық
... ... ... азайтылады.
Азайтылуға тиіс салық сомасы салық төлеудің қалған мерзімдеріне тең
... ... ... бөлінеді.
Салық төлеуші салық кезеңі ішінде декларацияны табыс ету мерзімі
... ... ... кейін он күннен кешіктірілмейтін мерзімде түпкілікті есеп айырысуды жүргізеді
... ... ... мүлік салығын төлейді.
Жеке кәсіпкер тұрғын үй қоры құрамында тұрған
... ... ... кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жағдайда, осы үй-жайлар бойынша салық
... ... ... көзделген ставкалар бойынша тәртіппен есептеледі және төленеді.
Жеке кәсіпкер кәсіпкерлік
... ... ... заңдарда белгіленген тәртіппен тұрғын үй қоры құрамынан шығарылған үй-жайларда
... ... ... асыратын жағдайда, осы үй-жайлар бойынша салық ставкалары қолданылады.
Меншік салығын
... ... ... мен мөлеу үшін салық кезеңі ретінде күнтізбелік жыл белгіленеді.
... ... ... заңды тұлғалар салу объектілерін пайдалануға немесе жалға берген жағдайда
... ... ... кезеңі мүлікті пайдаланудан бастап, пайдаланудың аяқталу кезіне дейін белгіленеді.
Салық
... ... ... (ауыл шаруашылық өнімдерін өндірушілер үшін арнаулы салық режимінде бюджетпен
... ... ... айырысуды жүзеге асыратын заңды тұлғаларды қоспағанда) салық салу объектілерінің
... ... ... жері бойынша салық органдарына ағымдағы төлемдер сомасының есеп-қисабын және
... ... ... табыс етуге міндетті.
Ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруші заңды тұлғалар үшін
... ... ... салық режимінде бюджетпен есеп айырысуды жүзеге асыратын заңды тұлғалардың
... ... ... салығы бойынша салық есептілігін табыс ету тәртібі салық заңдылығын
... ... ... белгіленген.
Мүліктерін пайдалануға немесе жалға берген заңды тұлғалар салық салу
... ... ... бойынша салық есептілігін жалпыға бірдей белгіленген тәртіппен табыс етеді.
Меншік
... ... ... бойынша ағымдағы төлемдер сомаларының есебі есепті салық кезеңінің 15
... ... ... кешіктірілмей табыс етіледі.
Жанадан құрылған салық төлеушілер ағымдағы төлемдер сомасының
... ... ... салық органдарына тіркеу есебіне қойылған айдан кейінгі айдың 20-сынан
... ... ... табыс етеді.
Меншік салығы бойынша декларация есепті жылдан кейінгі жылдың
... ... ... науырызынан кешіктірілмей табыс етіледі.
Меншік салығын төлеушілер болып табылмайтын құрылымдық
... ... ... бар заңды тұлғалар құрылымдық бөлімшелер бойынша ағымдағы төлемдердің есеп-қисабын
... ... ... тіркелген жердегі салық органына және есеп-қисаптардың көшірмесі құрылымдық бөлімшелер
... ... ... жердегі салық органдарына салық заңдылығында белгіленген мерзімдерде табыс етуге
... ... ... бөлімшелер үшін Астана, Алматы қалаларының тиісті бюджеттерін немесе облыстық
... ... ... ағымдағы төлемдерді төлеген кезде Астана, Алматы қалаларының салық органдарына
... ... ... облыстардың салық органдарына есеп-қисаптардың көшірмелері табыс етіледі. Есеп-қисаптардың көшірмесін
... ... ... тұлға тіркелген жердегі салық орган куәландыруға тиіс.
Меншік салығын төлеушілер
... ... ... табылмайтын құрылымдық бөлімшелері бар заңды тұлғалар құрылымдық бөлімшелер тіркелген
... ... ... салық органдарына салық кезеңінің қорытындысы бойынша құрылымдық бөлімшелер төлеуге
... ... ... меншік салығының сомалары туралы уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген тәртіппен
... ... ... нысанда хабарлауға міндетті.
Меншік салығын төлеушілер болып табылатын құрылымдық бөлімшелері
... ... ... заңды тұлғалар салық есептілігін жалпы белгіленген тәртіппен табыс етеді.
2.2.
... ... ... меншік салығын төлеу ерекшелігі
Меншік салығын төлеуде азаматтар меншік құқығында
... ... ... салу объектілері бойынша меншік салығын төлеушілер ретінде танылады.
Салық заңдылығы
... ... ... мыналар жеке тұлғалардың меншік салығын төлеушілер болып табылмайды:
- мерзімді
... ... ... әскери қызметшілер мерзімді қызметтен өту (оқу) кезеңінде;
- салық салу
... ... ... бір мың айлық есептік көрсеткішке тең құны шегінде Кеңес
... ... ... Батырлары, Социалистік Еңбек Ерлері, Ұлы Отан соғысына қатысушылар мен
... ... ... теңестірілген адамдар; «Халық каһарманы» атағын алған, үш дәрежелі Даңқ
... ... ... және «Отан» орденімен наградталған адамдар «Ардақты ана» атағын алған,
... ... ... алқа» алқасымен наградталған көп балалы аналар, I және II
... ... ... мүгедектер, жеке тұратын зейнеткерлер.
Егерде жеңілдік қолданылатын адамдар меншіктерін пайдалануға
... ... ... жалға берген жағдайда, онда салық салу объектілері бойынша салықты
... ... ... заңдылығында белгіленген тәртіппен есептейді және төлейді.
Салық салу объектілерін меншік
... ... ... сенімгерлік басқаруға немесе жалға берген кезде салық салу объектілері
... ... ... иесінің келісімі бойынша сенімгер басқарушы немесе жалгер берілген объектілер
... ... ... салық төлеуші болуы мүмкін.
Бұл ретте сенімгер басқарушының немесе жалгердің
... ... ... төлеуі салық салу объектілері меншік иесінің осы салық кезеңі
... ... ... салық міндеттемесін орындауы болып табылады.
Егер салық салу объектісі бірнеше
... ... ... ортақ үлестік меншігінде болса, осы тұлғалардың әрқайсысы салық төлеуші
... ... ... танылады.
Бірлескен ортақ меншіктен салық салу объектілері бойынша өздерінің арасындағы
... ... ... осы салық салу объектісі меншік иелерінің бірі салық төлеуші
... ... ... алады.
Жеке тұлғаларға меншік құқығымен тиесілі және кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын
... ... ... объектілер:
- Қазақстан Республикасының аумағындағы тұрғын үй-жайлар, саяжай құрылыстары, гараждар
... ... ... өзге де құрылыстар, ғимараттар, үй-жайлар;
- Қазақстан Республикасының аумағындағы аяқталмаған
... ... ... объектілері – қоныстану (пайдалану) кезінен бастап жеке тұлғалардың мүлкіне
... ... ... салу объектісі болып табылады.
Әрбір жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша
... ... ... Республикасының Үкіметі айқындайтын уәкілетті орган белгілейтін салық салу объектілерінің
... ... ... жеке тұлғалар үшін салық базасы болып табылады.
Жеке тұлғалардың салық
... ... ... объектілерінің құнын анықтау тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.
Егер салық
... ... ... ұзақтығы он екі айдан кем болса, салық базасы салық
... ... ... объектісінің құнын 12-ге бөліп және салық кезеңіндегі айлар санына
... ... ... арқылы есептеледі.
Бірнеше салық салу объектілері бойынша салық төлеуші бір
... ... ... тұлға болған жағдайда, салық базасы әр объект бойынша жеке
... ... ... тұлғалардың меншігіне салынатын салық, салық салу объектілерінің құнына қарай
... ... ... ставкалар бойынша есептеледі;
11) 10 000 000 теңгеден жоғары
... ... ... 46500 теңге+10 000
... ... ... теңгеден асатын сомадан 1%.
Жеке тұлғалардың салық салу объектілері бойынша
... ... ... есептеуді салық кезеңінің 1 тамызынан кешіктірілмейтін мерзімде тиісті салық
... ... ... салық базасына қолдану арқылы салық төлеушінің тұрғылықты жеріне қарамастан
... ... ... салу объектілерінің орналасқан жері бойынша салық органдары жүргізеді.
Бірнеше жеке
... ... ... ортақ үлестік меншігіндегі салық салу объектісі үшін салық олардың
... ... ... мүліктегі үлесіне барабар есептеледі.
Бірнеше салық салу объектілері бойынша салық
... ... ... бір жеке тұлға болған жағдайда, салықты есептеу әрбір салық
... ... ... объектісі бойынша бөлек жүргізіледі.
Жаңадан енгізілген салық салу объектілері бойынша
... ... ... есептеу олардың құрылу жылынан кейінгі салық жылында жүргізіледі.
Салық салу
... ... ... жойылған, қираған, бұзылған кезде жойылу, қирау, бұзылу фактісін растап
... ... ... орган беретін құжаттар болған жағдайда салық сомасын қайта есептеу
... ... ... Салық кезеңі ішінде салық төлеушінің салық төлеуден босатылу құқығы
... ... ... кезде осы құқық туындаған айдан бастап салық сомасын қайта
... ... ... жүргізіледі.
Бюджетке салық төлеу салық салу объектілерінің орналасқан жері бойынша
... ... ... салық кезеңінің 1 қазанынан кешіктірілмей жүргізіледі.
Салық кезеңі ішінде салық
... ... ... объектілеріне меншік құқықтары іске асырудың нақты кезеңі үшін есептеледі.
Меншік
... ... ... берген тұлға салық салу объектісін іс жүзінде иелену кезеңі
... ... ... төленуге жататын салық сомасын меншік құқықтарын мемлекеттік тіркеу кезіне
... ... ... немесе тіркеу кезінде бюджетке енгізуге тиіс.
2.3. Бюджет табысындағы меншікке
... ... ... салықтың орны
Нарықтық қатынастарға көшу барысында салықтық ел экономикасына әсер
... ... ... басты құрал екені айқын. Бүгін мемлекет бюджеттің табыс қаржыларының
... ... ... ретінде меншікке салық аз орын алмайды.
Бюджетке түсім ретінде меншік
... ... ... орнын анықтау үшін, бұл салықтың Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетіне
... ... ... қарастырайық. А қосымшасы көрсететіндей меншік салығы мемлекеттік бюджет табысының
... ... ... 5% құрайды.
1 суретте заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетке
... ... ... салық түсімдерінің үлес салмағы берілген, 2003-2006 жж.
Мемлекет бюджетіне заңды
... ... ... меншік салығының үлес салмағы
сурет 1
Көріп отырғанымыздай салықтық түсімдегі заңды
... ... ... меншік салығының үлес салмағы: 2003ж. – 5,2%; 2004ж. –
... ... ... 2005ж. – 4,31% және 2006ж. – 4,06%. Бұл
... ... ... үлес салмағының 2003 жылды 2002 жылмен салыстырғанда 6,36-дан 4,31-ге
... ... ... көрсетеді. Бірақ келіп түскен салық соммасы 541,1 млн. теңге
... ... ... Соған қарамастан, заңды тұлғалардың меншікке салығында төлеушілік орындалған, 2006
... ... ... болжам да 648,1 млн. теңге ауытқу анықталған.
2006 жылы мүлік
... ... ... 2005 жылмен салыстырғанда – 108,1% құрады, бірақ салықтың үлес
... ... ... 0,25% төмендеген.
Енді Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетке жеке тұлғалардың меншік
... ... ... қарастырайық. Жеке тұлғалардың салығының мемлекеттік бюджет табысындағы орны мен
... ... ... 2 суретте көрсетілген.
Мемлекеттік бюджетке жеке тұлғалардың меншік салығының үлес
... ... ... 2
Көріп отырғанымыздай халық түсімдердегі жеке тұлғалардың мүлік салығы аса
... ... ... (2003 ж. – 0,31%; 0,22; 2004 ж.. – 0,43%;
... ... ... 2004 ж. – 0,29% және 0,24%). Жыл сайын салықтан
... ... ... ұлғаюда, бірақ ол жеке тұлғалардың бюджетке түсетін меншік салмағының
... ... ... салмағының үлес салмағына әсер етпейді.
Қазақстан Республикасы «Бюджет жүйесі жайлы»
... ... ... сәйкес меншік салығы жергілікті бюджетке түседі, және берілген бюджеттің
... ... ... көзі болып табылады. Бұл салық обьектінің орналасқан орны бойынша
... ... ... Сондықтан аймақтың салық органдары заңды және жеке тұлғалардан салық
... ... ... белсенді айналысады. Бұл салықтың түсіуінен жергілікті басқару органдарының әлеуметтік
... ... ... мәдени шаралар саясаты тәуелді.
Сондықтан берілген салықтың Көкшетау қаласы, бойынша
... ... ... бюджетке түсу тәртібін қарастырайық.
Бірінші кестеден көріп отырғанымыздай Көкшетау қаласына
... ... ... салықтың үлес салмағы: 2004 ж. – 1,88%, 2006 ж
... ... ... 3,13% құраған.
Заңды тұлғалардың меншік салығы бойынша 2006 жылға 142105
... ... ... теңге болжаған, 150496 мың теңгеге түсті (орындау пайызы 105,9%).
... ... ... қарамастан тексеріс нәтижесінде негізгі қорлардың тозуы, жаңалардың алынбағаны анықталды,
... ... ... 2003 жылмен салыстырғанда 2006 жылы негізгі қорлар бағасы 34%,
... ... ... жылы 46% төмендеген.
Келесі, бюджетке салықтың толық және уақытылы төленбеу
... ... ... заңды тұлғалардың, кәсіпорынның шоттарында қаражаттың жоқтығы, дебиторлық қарыздың көптігі,
... ... ... материал, тауар қорларының тапшылығы кәсіпорынның толық қарқынды жұмысын қамтамасыз
... ... ... тұлғалардың меншік салығынан сомма тұрақты емес (2004 ж. –
... ... ... млн. теңге, 2005 ж. – 28590 млн. теңге, 2006
... ... ... – 28469 млн. теңге). Бірақ тұлғалардың меншігіне абсолютті сомма
... ... ... Салықтың берілген түрі бойынша салық төлеу болжамы 2006 ж.
... ... ... 109,8 % орындалды. Жеке тұлғалардың меншік салығын жинау мақсатымен
... ... ... қызметкерлері келесі шараларды орындады; КСК – ға төлем ұйымдастырылды,
... ... ... жетіспеушілігі бойынша 17 іс сотқа берілді, демалыс күндері меншік
... ... ... жинау бойынша рейдтер ұйымдастырылды.
Көкшетау қаласы салық комитетінде төлеушілердің толық
... ... ... бойынша шаралар жүргізілуде. Жеке тұлғалардың меншік салығын төлеуді есепке
... ... ... салық агенттіктері мен инспекторлардың жүруі нәтижесінде жүзеге асырылады.
Меншік салығын
... ... ... барысында төлеудің қасақана жалтару фактілері сондай-ақ қылмыс белгілерін көрсететін
... ... ... жалған банкроттық фактілері анықталаған кезде, салық органдары Қазақстан Республикасының
... ... ... актілеріне сәйкес іс жүргізу шешімін қабылдау үшін тиісті құқық
... ... ... органдарының тергеуіне жататын материалдарды жібереді. Салық қызметі органдары Қазақстан
... ... ... салық заңдарымен көзделген өзге де міндеттерді орындайды.
Салық қызметі органдары
... ... ... адамдардың жақын туысы (ата-анасы, жұбайы (зайыбы), аға-інілері, апа-қарындастары, балалары)
... ... ... жекжаты (ерлі-зайыптылардың аға-інілері, апа-қарындастары, ата-анасы мен балалары) болып табылатын
... ... ... (немесе) қаржылық жағынан тікелей немесе жанама мүдделігі бар салық
... ... ... қатысты мұндай лауазымды адамның қызметтік міндеттерін жүзеге асыруға тыйым
... ... ... Б көрсеткендей 2004 жылы есепке 93188 төлеуші алынған, олардың
... ... ... төлеуге тартылды 30589,4 млн. теңге соммаға. Жеке үй иелері
... ... ... төлемге тартылғандар 10472-,6470,8 млн. теңге соммаға, жекешелендірілмеген пәтер бойынша
... ... ... 223205 млн. теңге, жеке гараждар бойынша 5548; 341,5 млн.
... ... ... дача құрылысы бойынша 3000-183 млн. теңгеге, қозғалмайтын мүлікті кәсіпкерлікке
... ... ... бойынша 459 төлеуші тартылған. Шегерімдерді қолдану арқылы төлемнен 16239
... ... ... 5892 млн. теңге босатылған.
Ол үшін жергілікті атқарушы органдар салықты
... ... ... – жеке тұлға төлейтін меншік салығын жинауды жүзеге асыра
... ... ... Жергілікті атқарушы органдар аталған салықты жинауды уәкілетті мемлекеттік орган
... ... ... Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі белгілеген қатаң есептілік құжаты болып
... ... ... квитанция негізігнде жүзеге асырады.
Салық қызметі органдары орталық және жергілікті
... ... ... органдармен өзара іс-әрекет жасайды, бірлескен бақылау шараларын қолданады, өзара
... ... ... алмасуды қамтамасыз етеді.
Мемлекеттік органдар салық заңдарының орындалуын бақылауды жүзеге
... ... ... жөніңдегі міндеттерді орындауда салық қызметі органдарына жәрдемдесуге міндетті.
Салық қызметі
... ... ... мен кеден органдары өздеріне жүктелген салық бақылауын жүзеге асыру
... ... ... міндеттерді өзара іс-әрекет жасау арқылы орындайды. Салық қызметі органдары
... ... ... жергілікті атқарушы органдар салық жинауды жүзеге асыру бойынша бір-бірімен
... ... ... іс-әрекет жасайды.
Көкшетау қаласының салық комитеті бойынша есепке 2005 жылы
... ... ... төлеуші, 25326,1 млн. теңге құраған. Оның ішінде 56543 төлеуші
... ... ... пәтер бойынша – 18906,7 млн. теңге, жеке иелері 10495-5616,0
... ... ... теңге, гараж құрылыстары иелері 5620-64,5 млн. теңге, дача бойынша
... ... ... млн. теңге тіркелген. Салықтан босатылғандар 20236-5652,99 млн. теңге.
2006 жылы
... ... ... 95160 төлеуші тұрған. Соның ішінде жекешелендірілген пәтер бойынша 555599
... ... ... жеке үй иелері 10704, кәсіпкерлікке меншік қолдану бойынша 349
... ... ... тіркелген. Меншік салығынан 21128 төлеуші босатылған. Меншік бойынша 2006
... ... ... 349 төлеуші тартылған, меншікті кәсіпкерлікке пайдалану бойынша 2639,4 млн.
... ... ... соммаға.
Қазақстан Республикасы салық төлеушілерінің мемлекеттік тізілімі – салық және
... ... ... төленетін басқа да міндетті төлемдердің дұрыс есептелуі мен уақытылы
... ... ... бақылауды жүзеге асыру мақсатымен уәкілетті мемлекеттік орган жүргізілетін салық
... ... ... есепке алудың мемлекеттік деректер базасының жүйесі арқылы жүргізіледі.
Салық төлеушілерді
... ... ... тіркеу – салық төлеуші ретінде оны мемлекеттік тіркеу және
... ... ... Республикасы салық төлеушілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізу.
Салық төлеушінің нөмірі –
... ... ... төлеуші ретінде оны мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасы салық төлеушілерінің
... ... ... тізіліміне ол тұралы мәліметтерді енгізу кезінде салық және бюджетке
... ... ... басқа да міндетті төлемдердің барлық түрлері бойынша салық төлеушіге
... ... ... бырыңғай нөмір.
Тіркеу есебі – салық төлеушіні салық органында есепке
... ... ... соның нәтижесінде салық төлеушінің тұрған жері, оған салық салу
... ... ... мен салық салуға байланысты объектілердің тиесілігі белгіленеді, сондай-ақ салық
... ... ... есептік сипаттамасындағы ағымдағы өзгерістер тіркеледі. Салық төлеушінің куәлігі –
... ... ... есептілік бланкісі болып табылатын және салық төлеушіге оны Қазақстан
... ... ... Салық төлеушілерінің мемлекеттік тізілімінде тіркеу кезінде тіркеу нөмері берілгені
... ... ... құжат.
Қазақстан Республикасында мыналар:
- орналасқан немесе қызметін жүзеге асыру орны
... ... ... заңды тұлғалар, олардың құрылымдық бөлімшелері, оның ішінде қызметін Қазақстан
... ... ... жүзеге асыратын резидент еместер;
- тұрғылықты жері бойынша – салық
... ... ... бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеушілер болып табылатын
... ... ... жеке тұлғалар;
- Қазақстан Республикасындағы болатын орны бойынша тұрақты мекеме
... ... ... жеке кәсіпкерлік қызметін жүзеге асыратын резидент емес жеке тұлғалар;
-
... ... ... салу объектілері орналасқан жері бойынша және (немесе) тіркеу орны
... ... ... Қазақстан Республикасында салық салу объектілерін иеленетін резидент еместер салық
... ... ... ретінде мемлекеттік тіркелуі тиіс.
Салық төлеушілердің мемлекеттік тізілімін уәкілетті мемлекеттік
... ... ... жүргізеді. Салық төлеушілердің мемлекеттік тізілімін жасау және жүргізу тәртібін
... ... ... Республикасының Үкіметі белгілейді.
Осылайша жергілікті бюджет табысында меншік салығының орнын
... ... ... отырып, жергілікті бюджет түсімінің негізгі бөлігін осы салық құрыйтынын
... ... ... жөн. Төлеушілер саны өсенімен, салықты жинау да қиындағаны айтқан
... ... ... Сондықтан салықтың түсімін ұлғайту үшін халықпен жұмыс істеп, салықты
... ... ... жинауға қызметкерлер арттырған жөн.
3 МЕНШІК САЛЫҒЫН ЖИНАУДЫҢ ЖЕТІЛДІРУ
... ... ... кеңестік мемлекеттер өз салық жүйесін жасау мен реформалауда дамыған
... ... ... көшіреді. Бұл кезде олардың негізделуі талқыланбайды, ал нәтижелерге назар
... ... ... Бұған дамыған елдердің халықараларық ұйым мамандардың салық аумағындағы батыста
... ... ... «ноу-хауды» аямай беруде әсер етеді. Осылайша, мысалы 1991 жылы
... ... ... Республикасының салық жүйесі жайлы» заңы Германия тәжіриебесіне сүйеніп жасалған
... ... ... жүйесіне сәйкес болып шықты. Заңға сәйкес Қазақстан Республикасының шекарасында
... ... ... үш тобы жұмыс істеді: жалпы мемлекеттік, міндетті, жергілікті салықтар.
... ... ... деңгейлі салықтар жүйесін қолдану мемлекеттік және федеративті елге сай.
... ... ... мемлекет шекарасында Қазақстан сияқты бұл бөлулер мақсатсыз болып шықты.
... ... ... ұлттық экономиканы ескермей, басқа елдің жүйесіне көшіру себеп болды.
Соған
... ... ... батыс елдердің тәжіриебесін қолдануға болады, егер оны Қазақстан Республикасының
... ... ... ерекшеліктеріне сай етіп жасаса.
Дүние жүзінде салық жүйелері ұқсас. Әр
... ... ... тура және жанама салықтар қызмет етеді. Акциздан кету мүмкін
... ... ... меншік салығы да таралған. Шет елдерде меншік салығының жергілікті
... ... ... үлкен. Дүние жүзінің 130 елінде меншік салығының белгілі түрлері
... ... ... бірақ маңыздылығы бірдей емес. Жеке шетелдердегі салықты жинаудағы қарастырайық.
Ұлыбританияда
... ... ... салық болып меншік салығы табылады. Ол меншік емес немесе
... ... ... алушыдан жиналады. Берілген салықты төлеушілердің қатарына меншік бағалау 10
... ... ... бір рет жүргізіледі. Ол берілген меншік жалға берудің жылдық
... ... ... жуық. Салық салу ставкасы жергілікті органмен қаржыға тапшылық шамасынан
... ... ... меншікті салықта заңды және жеке тұлғалар бірдей бағамен төлейді.
... ... ... бағалау үш жылда бір рет жүргізіледі. Салық объектісіне: бар
... ... ... мүлік, жер, банктік депозиттерге салық жатады. Салық осылайша мүлік
... ... ... ауысқан жағдай да төленеді, сатып алынғанда немесе сатқанда.
Германияда салық
... ... ... жеке тұлғаларға 0,5%, заңды тұлғаларға 0,6%. 700 мың евроға
... ... ... меншікке салық салынбайды.
Австрияда салық төлеушілерге барлық меншік иелері жатады.
... ... ... және заңды тұлғалардан алынады. Серіктестеріне берілген салық салынбайды. Оның
... ... ... өз меншік үлестеріне қарай төлейді. Салық 1% ставкамен алады,
... ... ... негіз болып бағаланушы мүліктің 90% жатады.
Швецияда меншікке, салық жанұяның
... ... ... қосындысы алынады. 400 мың кроннан төмен мүлік салықтан босатылады.
... ... ... мың крон салығы 1,5% 1,8 млн. кроннан жоғарлы –
... ... ... қазіргі заманғы салық жүйесі 1977 және 1984-1985 жылдары реформа
... ... ... өзгерді. Өзгерістер мақсаты:
- салық төлеу үрдісін жеңілдету;
- жеке және
... ... ... тұлғаларға жеке номер беру арқылы есеп жүргізу;
- салық төлеушіге
... ... ... күшейту үшін банк жүйелерімен жұмысты күшейту;
- мамандаған салық басқармасын
... ... ... этикеттері енгізілді, оларға төлеуші жайлы ақпарат, жеке номері, төлеуге
... ... ... салық түрі көрсетіледі. Заңды тұлғаларға салық этикеткалары тіркелу
... ... ... жеке тұлғаларға тұрғын адрестеріне таратылды. Олардың енгізілуі қателерді азайтты.
Әр
... ... ... салық сектор – салық туралы ақпаратты кіргізеді.
Испанияда меншік салығы
... ... ... бюджет табысының негізі болып табылады. Меншікті бағалау кадастырлық органдармен
... ... ... асырылады.
Кадастырлық басқарма мүлікті тіркеу, қайта бағалау мен айналысатын мемлекеттік
... ... ... Ставкаларды муниципалитет тексереді.
Ол басқармалар қозғалмайтын мүлікті бағалаудың түрлі жобаларына
... ... ... олардың негізгісі:
- тура бағалау. Қозғалмайтын мүлік нарығының болуының өзі
... ... ... объектілердің бағасының барлығын көрсетеді. Осы ақпарат негізінде тура бағалау
... ... ... бұған сәкес ұқсас объектілер де бағаланады. Бұл бағалау жобасы
... ... ... пен ұсынысты тура анықтайды, өйткені оған кездейсоқ факторлар әсер
... ... ... жаппай бағалау. Бағалаудың бұл түрін қолдану, бар мүліктің негізгі
... ... ... кіргізеді, ол үшін есептің нақты әдісемесін жасау қажет. Бағалау
... ... ... жалпы ауданы, материалы, салу жылы, қабатына сай жасалады.
Испанияның төлеушілеріне
... ... ... салу келесідей жасалады:
- Мұраға және сыйға берілетін меншікке салық.
... ... ... салық резиденттерден және резидент еместерден алынады, егер ол мүлік
... ... ... болса, салық келесілерге салынады:
1) сыйға беру арқылы мұраға қалса;
2) мұра
... ... ... сақтандыру соммалары.
Салық салу негізі болып меншік бағасы мен сақтандыру
... ... ... алынады. Егер тура мұрагерге 21 жастан жыл көп болса,
... ... ... салу базасынан 2470 мың песет шегеріледі. Егер ол 27
... ... ... жас болса, қосымша әр жылға 617 мың песет шегеріледі.
Екінші,
... ... ... деңгейлі мұрагер салық соммасын 1235 мың песет шегеруді талап
... ... ... мүмкін. Алыс туысатын мұрагерге шегерімдер жасалмайды. Егер мұрагер мүгедек
... ... ... 7409 мың песетке шегерім жасалады. Салық деңгейі – 7,65
... ... ... 34%.
- меншікті беру және мүлікті құқыққа салық. Берілген
... ... ... төлеушілер – заңды тұлғалар. Салық салу объектісі болып, мүлікті
... ... ... беру, сату кезінде құжаттарды нотриалды куәландырған кезде;
- жеке тұлғалардың
... ... ... салық. База болып меншік бағасы қайта бағаларды шегергенде құрайды.
... ... ... және тарихи құндылықтарға салық салынбайды.
Шет ел азаматтары Испанияда 183
... ... ... көп болса, меншік декларациясын берулері міндетті. Салық салынбайтын деңгей
... ... ... песет. Бұл соммадан жоғары – 0,2%. Егер меншік бағасы
... ... ... мың песеттен жоғары болса – 2,5%.
Кадрлық жұмыс тәжіриебесі де
... ... ... Салық қызметінің персоналы: инспекторлар мен агенттіктерге бөлінеді. Салық агенті
... ... ... білімді болуы керек. Ол төмен маманға жұмысты орындайды, мысалы
... ... ... толтырады. Техникалық тасымал жұмыстарын орындайды.
АҚШ-та салықты жинау, аударым дұрыстығын
... ... ... министірлігіне кіретін салық аппараты орындайды. Ол ішкі табыс қызметтері.
... ... ... салық заңнамасының орындалуын қадағалайды, федералды заңнаманың ұзыныстарын орындайды. Ішкі
... ... ... қызметі салық кодексінің қолдану дұрыстығын бақылайды, салық жинау мен
... ... ... салықтық даудамайда мүддесін қорғайды. Салық бойынша бақылау тура орындарында
... ... ... асырылады.
Салық құрылымы – федералды, штаттар және жергілікті салықтармен көрсетілген.
... ... ... салығы тек жергілікті емес, штат бюджетін де құрайды. Федералды
... ... ... оны жинаумен айналыспайды. Меншікке салық – маңыздылығы жағынан негізгі
... ... ... табылады. Бүгін АҚШ меншік салығы жергілікті бюджеттің 30% құрайды.
АҚШ-та
... ... ... салық штат деңгейінде 51 түрлі жүйеден құрылады. Олардың әр
... ... ... заңды әр түрлі әкімшілік үрдістерде де айырмашылықтарға ие.
АҚШ-тағы қалалар
... ... ... салық көзіне ие. Олардың бастысы – меншік салығы деп
... ... ... болады. Ол иелерден шамамен 9000 мың ғимараттар мен құрылыстардан
... ... ... Сонымен қатар коммерциялық басқа да меншік дифференциалды бағамдармен алынады.
... ... ... иесі, негізгі қор иелері жалға берушілерден аз төленеді. Пәтер
... ... ... салық төлемейді, бұл төлем пәтердің жал төлеміне кіретіні анық.
... ... ... салу меншігіне жер мен құрылыс енеді. Салық салу базасы
... ... ... құнының 1/3 бөлігіне тең. Меншік иесі төрт жылда бір
... ... ... мүлкін бағалау хатын алады. Салық, графтықтар, қалалар және саябақ
... ... ... бюджеттеріне түседі.
Әр территорияда салықтық ерекшеліктер бар, олардың барлығына тән
... ... ... бар.
Меншік салығын төлеу міндеті жеке тұлғаның меншігіне салықтан шығады.
... ... ... салуға жіберілетін меншік бірнеше жолдармен нақтыланады. Бір басты жағдай
... ... ... жылжымайтын мүлік пен жеке мүлік арасындағы айырмашылық.
Жеке мүлікке жауапкершілік
... ... ... мүлікке қарағанда мобилді, бірақ олардың арасында нақты айырма жоқ.
... ... ... ресми немесе жергілікті өкілет өз анықтамаларын жасайды, меншік тізімдеріне
... ... ... бірақ кейбіреулері салық тізімінен жеке мүлікке салықты алып тастаған.
Кейін
... ... ... салу мақсатымен коммерциялық иелік пен жеке немесе «жанұялық» иеліктерге
... ... ... иелік жеке меншік ретінде толық салық салуға ұшырайды, ал
... ... ... меншік салықпен салағы салынбайды.
Жеке меншік АҚШ-та материалды және материалды
... ... ... болып бөлінеді. Материалды жеке меншік материалды-техникалық қор, құжат, мал,
... ... ... жабдық және әшекей бағалы заттардың, акциялардың, облигациялардың иелері. Жеке
... ... ... кей штаттардың заңына сай салық салынбайды, бұндай мүлікке салынатын
... ... ... басым бөлігін – материалды-техникалық қорлар мен жабдықтар құрайды.
Меншікке салық,
... ... ... ауыртпалығын бөлу үшін бағалау үрдісін талап етеді. Мүліктің құндық
... ... ... анықтау ресми тұлға қызметі болып табылады, оны әдетте бағалаушы
... ... ... атайды, қызметі бағалау тізімін – салық салу объектілерін жасауға
... ... ... береді. Кез келген аймақта меншіктің бағалау құны әр объектінің
... ... ... бағасынан белгілі пайызын құрайды. Бұндай пайыз бағалау коэфициенті деп
... ... ... үкімет бағалаудың түрлі сызбаларын қолданады; бірақ үш негізгі құрылымды
... ... ... болады: жыл сайынғы бағалау, циклды бағалау, сегментті бағалау.
Жаппай циклді
... ... ... бар меншік салық салу юрисдиксиясында белгілі жылы салық салумен
... ... ... бұл баға келесі бағалау кезеңіне дейін өзгермейді, бұзу, жаға
... ... ... меншікті өзгерту шараларынан бөлек. Штаттар жаппай циклды бағалау 2-10
... ... ... аралықта жүзеге асады. Мысалы, Кентуки штатында – 2 жыл,
... ... ... – 2 жыл, Минесота – 4 жыл, Индиана –
... ... ... жыл, Коннектикут – 10 жыл.
Сегментті бағалау – қозғалмайтын мүліктің
... ... ... бөлігі жыл сайын анықталатын үрдісі белгілі тәртіппен жүзеге асырады.
... ... ... үш жылдық циклді қолданса, меншіктің бір бөлігі әр жылда
... ... ... тұтас үш жылда бір бағаланады.
Үшінші жүйе – әр жылғы
... ... ... бөліктер жаңаруының жыл сайынғы бағалау меншіктің физикалық жағдайын көрсетеді,
... ... ... жаңа маңыз беріледі. Мысалы, пеш ғимарат базасына 1000 доллар
... ... ... осы жылы 1800 доллар. Осылайша бағаның жаңа құны ескі
... ... ... суреттеу негізіне сүйенеді.
Бағалаудың бар жүйелері меншіктің құнын бағалауды талап
... ... ... Қозғалмайтын мүлікті бағалаудағы үш тұрғы жеке меншікті бағалау шаралары
... ... ... нарық көрсеткіштеріне негізделген;
- құн немесе қосу;
- табысқа негізделген.
Нарыққа негізделген
... ... ... нарықтағы мүлік негізінде жасалады.
Қосу тұрғысы – берілген құрылыс бағасын
... ... ... құрлыстан бергі құнсыздану сомасын шегереді.
Табысқа негізделеген тәсіл – меншікті
... ... ... қолданады, ол мүлік табыс әкелсе. Бұл тәсіл мүліктен таза
... ... ... анықтап, мүдденің пайыз ставкасына сәйкес, инвестициялық тәуекелді ескере отырып
... ... ... Алынған сан, табыстың осындай ағымын қамтамасыз ететін салық соммасымен
... ... ... елдегі салық ставкасы белгілі ғимараттың нарық бағасының 2% төменін
... ... ... Салық жылына бір рет алынады, бірақ көп жерлерде жыл
... ... ... бөліп төлеуге рұқсат беріледі.
Штат үкіметі діни, қайырымдылық қорларын, коммерциялық
... ... ... салықтан босатады. Меншікке салықтан билік құрылымдарына тиесілі объектілер де
... ... ... Мысалы, белгілі қала шекарасында орналасқан бір графтиқтардың сот ғимараты.
... ... ... қалаларда салықтан босату салық салу базасында қайшылықтар тудырады. Бұндай
... ... ... салықтан босаған мүлік 25-30% құрайды, меншіктің нақты құнынан.
Меншікке салық
... ... ... жағдайға сай салынса, берілген салық негізгі болып табылады, онда
... ... ... салу базасы ағымды операцияларға байланыссыз жүзеге асады.
Егер мәселе табыс
... ... ... немесе сатудан табыс жайлы болса, салық сұрағы шығын жасағанда
... ... ... табыс алғанда ғана тұрады.
Осылайша халықаралық тәжіриебе, меншік салығы жергілікті
... ... ... негізгі көзі екенін көрсетеді.
Осылайша, мысалы, АҚШ-та жергілікті бюджеттегінің орны
... ... ... Францияда 40%, Нидерландыда - 10%. Салық салу объектісі тек
... ... ... мүлік қана емес, қорлар мен акция, ұзақ қолданылатын тауар,
... ... ... да қозғалмалы мүлікке де салынады.
Ставкалар әдетте прогрессивті болып және
... ... ... құрайды. Кейбір елдерде, мысалы Германияда салық ставкаларын анықтауда үкіметке
... ... ... өкілеттілік берілген. Салық төлеушілер болып меншік иелері де, қолданушылар
... ... ... табылады. АҚШ-та салықтан федералды мемлекет үкіметі, табыссыз ұйымдар қайырымдылық
... ... ... діни ұйымдар босатылады. Францияда шегерім жағдайында кәсіптік қызметпен, ауыл
... ... ... кей түрі, ескерткіштер алады; сонымен қатар салық соммасы табыстың
... ... ... аспауы керек. Аз табысты адамдар салықтан жартылай немесе толық
... ... ... мүмкін. Бұл елдерде салық салынбайтын минимумдар да бар. Германияда
... ... ... ағышлынның көтерілуі 60 жылға жеткенде 80% жетеді. Мүлікті бағалау
... ... ... ұйымдармен жүзеге асырылады, қайта бағалау әр 3-5 жыл жасалады.
Нарықтың
... ... ... бірі, қозғалмайтын мүліктің бағасын анықтау табылады. Бұл тек сату,
... ... ... беру кезінде ғана емес, салық салуда да қажет.
Бізге мүлікке
... ... ... салық келесі ерекшеліктерге байланысты салынғаны жөн:
- анықтылық. Меншікті бағалау
... ... ... мен нәтижесі мөлдір, түсінікті бар төлеушілерге түсінікті болуы қажет.
... ... ... төлеушілер салық базасын, құрылысын түсінуі қажет, әйтпесе олар төлеуде
... ... ... міндеттерді орындалуына күмән келеді.
- заңдылық. Салық міндеттемесі заңмен нақты
... ... ... нормалармен бөліну керек.
- әділдік. Есептеу механизмі біртұтас және бар
... ... ... төлеушілерге әділ болуы керек. Сонымен қатар салық қорының әмбебап
... ... ... негізделіп жүктеме төмендетілуі қажет.
- техникалық өкілеттік. Меншікті бағалау сәйкес
... ... ... құрылыммен жүзеге асуы қажет, онда – бағалаушы эксперттер тартылғаны
... ... ... Салық маманда саяси жағдайда байланыссыз қолдануы қажет.
Осылайша меншікке салықтың
... ... ... жүйесі келесі жетілдіру мен толықтыруды талап етеді, оның жеке
... ... ... тұтас жүйеден де. Осыған орай жеке және заңды тұлғалардың
... ... ... салық біртұтас жылжымайтын мүлікке салықпен алмастырылуы керек, нарықтық бағамен.
Әлемдік
... ... ... көрсеткендей салық базасы ретінде нарықтық құнына 100% алынады. Бұл
... ... ... үш тұрғыда әділ болып табылады:
- біріншіден, салық төлеушілер бірдей
... ... ... болады; меншігі бір шекарада орналасуы, салық салынатын бірдей меншікке
... ... ... екіншіден, төлеушілерге түрлі бағалы меншікке ие болса, көлемі әр
... ... ... салық салынады.
- үшіншіден, егер салық базасы бюджет аралық дотацияларды
... ... ... немесе жергілікті дәрежеде қарыз қолданылса, меншікті бағалау әр аймаққа
... ... ... жағынан болады.
Жеке мәселе болып жылжымайтын мүлікке жаңа салық бойынша
... ... ... жасау табылады. Оларды жаңа салыққа жататын нормалық актілерге жатқызу
... ... ... болмас. Мәселе, меншіктік салыққа қатысты шегерімдер ауқымды салық салу
... ... ... ие, ол іс жүзінде неге қажет. Сондықтан салық салудағы
... ... ... тәртібін салық төлеуші деңгейі емес, мүлік түріне қатысты салған
... ... ... Мысалы, мәдени-әлеуметтік объектілерді шегерім жасауға болады; яғни мүліктің өзіне,
... ... ... оған ие жеке немесе заңды тұлғаға емес.
Бұл берілген мүлікті
... ... ... толық босату жолымен жүзеге асырылады, осылайша салық салудың әлеуметтік
... ... ... Салық төлеушілерге қатысты шегерімдердің сақталуы ең алдымен азаматтар –
... ... ... мүгедек, ҰДЖ Соғыс ардагерлеріне жасалу қажет.
Тәжіриебе көрсеткендей, салық салу
... ... ... әмбебап сызбамен жасалынбайды, сондықтан шетел тәжіриебесіне сүйінеді. Дамыған нарық
... ... ... елдер салық жүйесінің жақсы да, жаман да жақтарын көрсетеді:
... ... ... ставкалы жүйелер, нарық дамуына әсер етуші, бір жағынан қарапайым,
... ... ... екінші жағынан күрделі. Дамыған және аз дамыған елдер сияқты
... ... ... да нарықты құруға көмектесетін салық жүйесіне мұқтаж, өйткені бұл
... ... ... экономикалық күштің дамуына маңызды. Көптеген дамушы елдерге қарағанда Қазақстан
... ... ... білімді, бұған қарамастан төмен ставкалы қарапайым жүйе қажет.
Қазақстанға құлдырауды
... ... ... өмірлік деңгейді жақсарту үшін жеке секторды дамыту қажет. Салық
... ... ... кәсіпкерлікке кедергі келтірмеуі шарт.
Меншікке салық негізгі өндіріс капиталдарына инвестицияларды
... ... ... Ол өндірістердің қуаттылығын төмендетеді, өйткені тауардың көптелегіне меншік салығы
... ... ... көбейеді. Сондықтан экономика дамуына меншік салығы кері әсер етеді.
... ... ... басты мәселелерінің бірі – машина мен жабдықтың тез ескіруі
... ... ... ескі техниканың мардымсыз жойылуы. Сонымен қатар жаңа жабдыққа ие
... ... ... инвестор, оған салық төлей бастаса, балансқа алған уақытта, инвестициялық
... ... ... көтерілуіне жол бермейді. Бұдан шығатын, мүлікке фискалды табыс негізгі
... ... ... активті және пассивті жақтарының тозуынан төмендейді, жергілікті бюджетті кедейлендіреді.
... ... ... осы салық ставкасын үнемі жоғарылатады, ол өз кезегінде кәсіпкерлердің
... ... ... капиталға шығындарында абайлықты талап етеді.
Меншікке салықтың көтерілуін болдырмау қажет,
... ... ... ставканың жоғарылауы тек кәсіпкерлік инициативаға ғана емес, экономика дамуына
... ... ... әсер етеді.
Осыған байланысты салық ставкаларына бақылау жергілікті деңгейде маңызды
... ... ... табылады, әсіресе бөліктің орталық органдары салық базасын бекіту сұрақтарын
... ... ... Салық тобы Қазақстан Республикасында жергілікті бюджетке түсетін халықаралық стандарттарға
... ... ... келмейді, өйткені жергілікті билік органдары деңгейінде жасалмаған. Бұлардың барлығы
... ... ... бюджет трансфертін көрсетеді және база орталық органдармен бекітіледі.
Меншік салығы
... ... ... бюджетке жіберілу негізінде ставканы сол органдарға бекіруге рұқсат беру
... ... ... етті. Салық ставкасы жергілікті бюджет мұқтаждығына байланысты тұрақты емес
... ... ... болуы тиіс.
Шешім барысына: біздің экономика дами ма, жоқ нақты
... ... ... жоғалуына әкеле ме екені байланысты. Қазақстанның салық жүйесінің қандай
... ... ... таңдау керектігін айтуға әлі болмайды. Бірі ғана белгілі: бұнда
... ... ... міндетті.
Меншікке салықты құру мен қолдану үшін берілген талаптарға сай
... ... ... қажет шешім қабылдап, келесі бағытта реформалаудың кешенін жасау қажет:
-
... ... ... мүліктік қаржылық жағдайын декларациялау;
- Қазақстанның бағалаушы ассоциацияның (ҚБА) кәсіби
... ... ... жүзеге асыру және тәжіриебеге бағалаудың ұлттық стандарттарын енгізу ҚБА
... ... ... жасауда. Бірақ бағалаіға мұқтаж адамдар көптігіне қарамастан, төмен қаржылық
... ... ... құқықтық негіздің жоқтығы мен шетел тәжіриебесімен таныса алмағандықтан, ассоциация
... ... ... жұмыс істеуде;
- орта арнайы білімі бар агенттер мен жұмысты
... ... ... олар келесімен шұғылданады:
1) жеке тұлғаларға жалға беруді тексеру бойынша
... ... ... тапсырмалар;
2) салық төлеушілерден ақпарат алу үшін бланктар толтыру;
3) салық төлеу жайлы
... ... ... тұлғалардан салық жинау.
- Мүліктің бағалау құны нарықтадағы бағадан жоғары
... ... ... керек. Бұған байланысты келесі ақпаратқа ие болу қажет:
1) объектіні
... ... ... аймағы, өйткені объектінің нарықтық құны орналасуына байланысты;
2) салыну жылы, соңғы
... ... ... жылы;
3) объект құрамындағы бірлік саны, егер ол бірнешелермен қолданушылар арасында
... ... ... қабаттар саны, салық салынатын бірліктің орналасқан қабаты;
5) салық салынатын
... ... ... шекарсын анықтау.
Жеке тұлғалардың мүлкіне салықты жинауды жетілдірудің ұсынылған жолдары,
... ... ... ұлттық, мәдени және экономикалық ерекшеліктеріне сай жасалған.
ҚОРЫТЫНДЫ
Меншікке салық салу
... ... ... төлеушілермен барлық қатынас нәтижелеріне негізделеді. Соңдықтан меншікке салықты көпжақты
... ... ... жөн – сыныпталу белгілері, салықтың экономикалық табиғатын көрсететін, салық
... ... ... төлеуші мен мемлекет ара қатынасын көрсетеді.
Бұл мәселе Қазақстанға оның
... ... ... дамушы жүйесімен Қазақстанға маңызды, мұнда тәуелсіздік жылдарына бірнеше салық
... ... ... ауысты, қазірге дейін дамушы экономикаға сай салық жүйесі жасалмаған.
Меншікке
... ... ... ол, салық салудың кең тараған түрі. Барлық Еуропа елдерінің
... ... ... осы салықтың формаларын пайдаланады. Көп елдерде бұл фискалды салық,
... ... ... кейбіреуінде жергілікті болып табылады.
Меншікке салық құрауда саяси және ең
... ... ... пайда алу үшін әкімшілік жағдайларды да қараған жөн, арнайы
... ... ... да қажет. Әдетте көппен қабылданған қарапайымдылық, әділдік қағидалары.
Қазақстан Республикасында
... ... ... тұлғаларға меншік салығын салу мақсатында кәсіпкерлікке қолданылатын және қолданылмайтын
... ... ... бөлінеді.
Кәсіпкерлікке қолданылмайтын жеке тұлғалардың меншігі мүлік құнына жыл сайын
... ... ... ал 0,1% - 1% прогрессивті ставкалармен Қазақстан Республикасының өкілетті
... ... ... бекітіледі.
Жеке тұтынудағы жеке тұлғалардың меншігіне салық, объектінің орналасқан орны
... ... ... салынады.
Нарық қатынастарына өтуде салық маңыздылығы, экономикаға әсер етуші құрал
... ... ... айқын.
Бюджеттегі меншік салығының орнын анықтау үшін, осы салықтың Қазақстан
... ... ... бюджетіне түсуін қарастырамыз. Берілгендерді талдау, меншік салығының мемлекеттік бюджетке
... ... ... төлемдерінің ішінде үлес салмағы – 5%.
Салық төлемдерде заңды тұлғалардың
... ... ... салығының үлес салмағы: 2003ж. – 5,2%, 2004ж. – 6,36%,
... ... ... – 4,31%, 2006ж. – 4,06% құрайды. Бұл берілген салықтың
... ... ... салмағы 2005 жылды 2004 жылмен салыстырғанда 6,39-дан 4,31%-ға төмендеген.
... ... ... қарамастан заңды тұлғалардың меншік салығы бойынша түскен сомма 541,1
... ... ... теңгеге өскен. Бірақ заңды тұлғалардың меншік салығы бойынша жетіспеушіліктер
... ... ... болжамнан 2003 ж. 648,1 млн. теңге ауытқу байқалды.
Заңды тұлғалардың
... ... ... салығы бойынша 2006 жылға 142105 мың теңге болжанған, 150496
... ... ... теңгеге түсті (орындау пайызы 105,9%). Соған қарамастан тексеріс нәтижесінде
... ... ... қорлардың тозуы, жағалардың алынбағаны анықталды, осылайша 2003 жылмен салыстырғанда
... ... ... жылы негізгі қорлар бағасы 34%, 2005 жылы 46% төмендеген.
Келесі,
... ... ... салықтың толық және уақытылы төленбеу себебі заңды тұлғалардың, кәсіпорынның
... ... ... қаражаттың жоқтығы дебиторлық қарыздың көптігі, шикізат, материал, тауар қорларының
... ... ... кәсіпорынның толық қарқынды жұмысын қамтамасыз етпеуі.
Жеке тұлғалардың меншік салығынан
... ... ... тұрақты емес (2004ж. – 26565 млн. теңге, 2005 ж.
... ... ... 28590 млн. теңге, 2006 ж. – 28469 млн. теңге).
... ... ... тұлғалардың меншігіне абсолютті сомма төміндеді. Салықтың берілген түрі бойынша
... ... ... төлеу болжамы 2006 ж. – 109,8% орындалды. Жеке тұлғалардың
... ... ... салығын жинау мақсатымен салық қызметкерлері келесі шараларды орындады; КСК-ға
... ... ... ұйымдастырылды, салық жетіспеушілігі бойынша 17 іс сотқа берілді, демалыс
... ... ... меншік салығын жинау бойынша рейдтер ұйымдастырылды.
Көкшетау қаласының салық комитетінде
... ... ... толық тіркеу шаралары жүруде. Меншік салығын жетілдіру үшін мыналарды
... ... ... меншік салығының әлсіз жақтарының бірі – мүлікті бағалау. Қазіргі
... ... ... агенттері арқылы бағалау жұмыстарын жүргізу мүліктің нақты құнын көрсетпейді.
... ... ... байланысты мүлік құны нарықтық құнмен есептелуі керек;
- меншікке салық
... ... ... екі рет салық салу байқалған. Ол жеке табыс салығын
... ... ... тұлғаларға салық салумен көрінеді. Сондықтанда мүлік салығы жеке табыс
... ... ... дейін есептелу қажет;
- салық органдарында салық төлеушілерді тіркеудің шаралары
... ... ... тексерілуде. Тіркеу салық салу инспекторларының үйді-үйге барумен жүзеге асады.
... ... ... кітабынан ақпарат берілгендер базасына енеді. Материалды шығындарды азайту мақсатымен
... ... ... жұмыс уақытын қысқарту үшін олай жүруді азайту қажет;
- тәжіриебе
... ... ... салық салу сұрақтарда әмбебап сызбалардың болмайтындығын көрсетеді. Сондықтан шетел
... ... ... қолданған жөн;
- ҚБА жұмысын жетілдіріп, бағалаудың ұлттық стандарттарын енгізу;
-
... ... ... арнайы білімі бар агенттер мен жұмысты белсендіру, олар жеке
... ... ... салық жинаумен шұғылданады.
Біздің ұсынған салық жинаудың жетілдіру жолдары, еліміздің
... ... ... мәдени және экономикалық жағдайларын ескере отырып жасалған. Сондықтанда салық
... ... ... халықпен жасалған мәміле болуы қажет. Халық салықтың бүгін төленуі
... ... ... өмірдің қамтамасыз етілуін түсінуі қажет.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1.
... ... ... Республикасының салық кодексі
2. Алехин С.Ю., Оптимизация имущественных и ресурсных
... ... ... за недвижимость // Проблемы прогнозирования, 2000, №2, с.85-100
3.
... ... ... С. Налоги как инструмент государственного регулирования экономики. // Финансы,
... ... ... 1996. - №1. – с.18
4. Бреннер Л. Результаты
... ... ... в ИНИС за 2003 год по вопросам учета и
... ... ... // Вестник налоговой службы Республики Казахстан. – 2004. -
... ... ... – с.11
5. Герун А. Планирование налоговых проверок //
... ... ... налоговой службы Республики Казахстан. – 2004. - №1. –
... ... ... Идрисова Э.К., Налог на недвижимое имущество: основы построения и
... ... ... оптимизации // Налоговый эксперт, 2000, №6-7, с.30-31; 2000, №8,
... ... ... Налогообложение: учебное пособие. –Алматы:Прагма, 2003. -76с.
8. Нуралиева
... ... ... Налоги: история и современность // Деловой мир Казахстана. -1999.-№3.
... ... ... Оспанов М.Т. проблемы совершенствования системы управления налогами в
... ... ... Казахстан. –Алматы: Познание, 1996. -220с.
10.Оспанова М.Т. Налоговый терминологический русско-казахский
... ... ... /Под ред. – Алматы:Познание, 1996. -428 с.
11.Литвин М.И.Налоговая
... ... ... и интересы предприятий // Финансы. -1998. -№5.-С.21
12.Львов Д. Райские
... ... ... можно платить и без облодения и труда //Финансовые известия.
... ... ... ноября. –С.7
13.Маханов Н. Информатизация работы налоговых органов //Вестник налоговой
... ... ... Республики Казахстан. -2003. -№2.-С19
14.Медведев А.Н. Как планировать налоговые платежи
... ... ... -1999.-№8. –С.23
15.Мельников В.Д., Ильясов К.К. Финансы. –Алматы: Каржы-каражат, 2001.-512с
16.Основы
... ... ... права: Учебное пособие / Под ред. С.Пепеляева.М.: Инвест фонд,
... ... ... В.Налоговая система России как фундамент экономической стабилизации. //Финансы, -
... ... ... - №11. - с.45
18.Петроев Я. О справедливом изьятии налогов
... ... ... Финансы Казахстан. -1997. - №7. - с.49
19.Путров В.А., Рагимов
... ... ... Формирование рыночной инфраструктуры и налоги // Финансы. -1997. -
... ... ... –с.17
20.Райханова К.А. Налоговый контроль. – Алматы: Бико, 2001. -26с.
21.Салина
... ... ... Налогооблажение имущества предпрятий // Финансы, 1995, №11, с.13-16
22.Сарсебаев
... ... ... Налоговый контроль на основе мониторинга. // Вестник налоговой службы
... ... ... Казахстан. – 2003. - №1. – с.18-19
23.Сейдахметова Ф., Характеристика
... ... ... особенности налога на имущество в Казахстане // Вестник предпринимателя,
... ... ... №11, с.19-23
24.Соболь Н.Н., Типичные ошибки при исчислении налога на
... ... ... юридических лиц // Налоговый консультант, 2003, №6, с.14-16
25.Ушаков Е.,
... ... ... в системе налогообложения // Российский экономический журнал, 1999, №2,
... ... ... А.И. Налоговое право Республики Казахстан. – Алматы: ТОО Баспа,
... ... ... – 570с.
27.Худяков А.И., Наурызбаев Н.Е., Налоги: понятие, элементы, установление,
... ... ... Алматы, ТОО Баспа, 1998 – 158с.
28.Шондыбасов К.М., Порядок исчисления
... ... ... уплаты налога на имущество физических лиц // Налоговый консультант,
... ... ... №6, с.17-18
28.Черника Д.Г. Налоги: учебное пособие. /Под ред. –М.:Финансы
... ... ... статистика, 1994. -400с.
30.Юткина Т.Ф. Налоги и налогообложение: Учебник. –
... ... ... ИНФРА-М, 2001. – 576с.
31.Отчет о результатах деятельности Налогового комитета
... ... ... Кокшетау за 2004 год.
32.Отчет о результатах деятельности Налогового комитета
... ... ... Кокшетау за 2005 год.
33.Отчет о результатах деятельности Налогового комитета
... ... ... Кокшетау за 2006 год.